Bilindiği üzere geçen hafta içerisinde enflasyon rakamları açıklandı. Dikkat çeken birçok nokta var ama en önemlisi son bir yılda kahvaltı sofrası enflasyonu ile sebze enflasyonun genel tüketici fiyatları enflasyonu ve gıda enflasyonunun üzerinde artmış olması! Ağustos 2017- Ağustos 2018 dönemindeki son bir yılda tüketici enflasyonu yüzde 17.90, gıda enflasyonu ise yüzde 19.75 olmuş. Ancak, bu dönemde süt ve süt ürünleri ile yumurtadan oluşan sebzesiz kahvaltı sofrası enflasyonu TÜİK verilerine göre yüzde 24,4. Sebzeli kahvaltı sofrası enflasyonu yüzde 31.82', Sebze enflasyonu ise yüzde 34.32!.
Konuya ilişkin Tüketici Hakları Derneği çok çarpıcı veriler hazırlayarak kamuoyuyla paylaşmış buna göre ;
'Ağustos 2017 - Ağustos 2018 döneminde TÜİK verilerine göre, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarının artış oranları Tablosu
(sebzesiz kahvaltı sofrası enflasyonu ayrıntı Tablosu)
| Ürünler | Ağustos 2017 Fiyatı (kg) | Ağustos 2018 Fiyatı ( kg) | Son bir yıllık fiyat artış yüzdesi |
| Süt | 3,1388 | 3,7935 | 20,8583 |
| Yoğurt | 4,7227 | 5,5458 | 17,4286 |
| Beyaz Peynir | 21,1329 | 24,6864 | 16,8150 |
| Kaşar Peyniri | 26,4180 | 31,3384 | 18,6252 |
| Tulum Peyniri | 28,1060 | 36,4754 | 29,7780 |
| Krem Peynir | 24,3134 | 26,6393 | 9,5663 |
| Tereyağ (Kahvaltılık) | 40,5780 | 51,5454 | 27,0279 |
| Yumurta | 0,4223 | 0,6548 | 55,0556 |
Bu tabloya göre, süt, yoğurt, beyaz peynir, kaşar peyniri, tulum peyniri, krem peynir, kahvaltılık tereyağ ve yumurtadan oluşan kahvaltı sofrasının son bir yıllık fiyat artış ortalaması yani, sebzesiz kahvaltı sofrası enflasyonu yüzde 24.4'dür.
TÜİK verilerine göre, Ağustos 2017 – Ağustos 2018 dönemine ilişkin sebzeli kahvaltı sofrası enflasyonu ayrıntı Tablosu
| Ürünler | Ağustos 2017 Fiyatı (kg) | Ağustos 2018 Fiyatı ( kg) | Son bir yıllık fiyat artış yüzdesi |
| Süt | 3,1388 | 3,7935 | 20,8583 |
| Yoğurt | 4,7227 | 5,5458 | 17,4286 |
| Beyaz Peynir | 21,1329 | 24,6864 | 16,8150 |
| Kaşar Peyniri | 26,4180 | 31,3384 | 18,6252 |
| Tulum Peyniri | 28,1060 | 36,4754 | 29,7780 |
| Krem Peynir | 24,3134 | 26,6393 | 9,5663 |
| Tereyağ ( Kahvaltılık) | 40,5780 | 51,5454 | 27,0279 |
| Yumurta | 0,4223 | 0,6548 | 55,0556 |
| Domates | 1,8625 | 3,0940 | 66,1208 |
| Salatalık | 1,7813 | 3,2235 | 80,9633 |
| Marul | 2,0821 | 2,6730 | 28,3800 |
| Çarliston Biber | 2,4732 | 3,1133 | 25,8814 |
| Sivri Biber | 2,7064 | 3,1362 | 15,8809 |
| Havuç | 2,4391 | 3,4201 | 40,2198 |
| Maydonoz | 0,9073 | 1,0505 | 15,7831 |
| Limon | 5,9145 | 8,3212 | 40,6915 |
Tablodan da görüleceği gibi, 8 kalem süt ve süt ürünleri, 7 kalem sebze ve 1 kalem de limon olmak üzere toplam 16 kalemden oluşan sebzeli kahvaltı sofrası enflasyonu yüzde 31.82!.
TÜİK verilerine göre, Ağustos 2017 – Ağustos 2018 dönemine ilişkin sebze fiyatları artış oranları Tablosu ( sebze enflasyonu ayrıntı Tablosu)
| Ürünler | Ağustos 2017 Fiyatı (kg) | Ağustos 2018 Fiyatı ( kg) | Son bir yıllık fiyat artış yüzdesi |
| Domates | 1,8625 | 3,0940 | 66,1208 |
| Salatalık | 1,7813 | 3,2235 | 80,9633 |
| Patates | 1,4279 | 2,5981 | 81,9525 |
| Patlıcan | 1,9684 | 2,7368 | 39,0368 |
| Kabak | 2,1287 | 2,9570 | 38,9111 |
| Yeşil Soğan | 5,6212 | 6,8669 | 22,1607 |
| Marul | 2,0821 | 2,6730 | 28,3800 |
| Kuru Soğan | 1,4433 | 2,5053 | 73,5814 |
| Çarliston Biber | 2,4732 | 3,1133 | 25,8814 |
| Dolmalık Biber | 2,9396 | 3,3871 | 15,2232 |
| Sivri Biber | 2,7064 | 3,1362 | 15,8809 |
| Taze Fasulye | 4,8973 | 5,2471 | 7,1427 |
| Havuç | 2,4391 | 3,4201 | 40,2198 |
| Mantar | 9,8067 | 12,1204 | 23,5931 |
| Sarımsak | 12,3733 | 10,3729 | -16,1671 |
| Maydanoz | 0,9073 | 1,0505 | 15,7831 |
Tabloya göre, 16 çeşit sebze enflasyonu ortalama yüzde 34'dür.
Ağustos 2017 – Ağustos 2018 tarihlerindeki son bir yıllık dönemde asgari ücret yüzde 14.2, emekli memur maaşı yüzde 14.83, emekli işçi maaşı ise yüzde 15.4 artmış. Bu duruma göre, sebzesiz mutfak enflasyonu asgari ücret artışından yüzde 72, emekli memur maaşı artışından yüzde 64.53, emekli işçi maaşı artışından ise yüzde 58.44 daha fazla artmıştır.
Sebzeli mutfak enflasyonu ile sebze enflasyonu asgari ücret, emekli memur ve emekli işçi maaş artışlarından yüzde 100'den fazla, yani, iki kattan daha fazla artmıştır. Kısaca, asgari ücretliler ile emekli işçi ve emekli memurların sebzesiz ve sebzeli sofra enflasyonu ile sebze enflasyonunun yüksek artışları karşısında satın alma güçleri düşmüş ve daha da yoksullaşmışlardır.
Türk-İş tarafından, dört kişilik bir ailenin Ağustos 2018 ayına ilişkin açlık sınırı 1812TL olarak belirlenmiştir. Türk-İş tarafından, dört kişilik bir ailenin Ağustos 2018 ayına ilişkin yoksulluk sınırı ise 5904TL olarak belirlenmiştir. Eşi çalışmayan iki çocuklu bir asgari ücretlinin eline 1679TL geçmektedir. Buna göre, eşleri çalışmayan 2 veya daha fazla çocuklu asgari ücretli aileler açlık sınırının altında yaşamaktadırlar.
Söz konusu açlık ve yoksulluk sınırları dikkate alındığında ülkemizde halkın – tüketicilerin yüzde 20 dolayındaki kesimini oluşturan 16 milyondan fazla kişi açlık sınırının altında yaşamaktadır. Halkın yüzde 60'dan fazlası, yani 48 milyondan fazla kişi ise yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır.'
Peki sonuç olarak ne yapılmalıdır? En azından enflasyon artış oranında her ay düzenli olarak çalışanların ve emeklilerin maaşları arttırılmalıdır. Asgari ücretlilerin maaşları ile emeklilerin, işçi ve memurların maaşları da insanca yaşayabilecekleri düzeye yükseltilmelidir!
