Edep; güzel terbiye, iyi davranış, güzel ahlak, haya, nezaket, zarafet gibi manalara gelir. Mesela; terbiyeli çocuk, edepli çocuk demektir. Hz. Muhammed A.S. 'Evladınızı edepli, terbiyeli yetiştirin' buyurur.
Aslında dinimiz baştan başa edeptir. Edep kulun kendini Cenab-ı Hakkın iradesine tabi kılması. Güzel ahlaklı olmasıdır.
Zira hadisi şerifte; 'Sizin en iyiniz, ahlakı en iyi olandır' deniliyor. Nitekim Hz. Ömer; 'Edep ilimden önce gelir' buyurur.
Çok heybetli olmasına rağmen edebinden, hayasından Resullullah'ın huzurunda çok yavaş konuşurdu.
Alemler şerefine halk edilen yüce Peygamberimiz de, bir kimsenin yanında iki diz üzerine oturur, ona saygılı olmak için mübarek bacağını dikip oturmazdı. Bununla ilgili olarak, Ebu Sait Hudri İbni Mubarek Hz.'leri 'Bütün ilimleri bilenin eğer edebinde noksanlık varsa onunla görüşmediğime üzülmem, bunu kayıp saymam, fakat edepli ile görüşemezsem üzülürüm' buyurur.
Sadece Müslümanın değil tüm insanlığında edepli ve hayalı olması gerekir. Hadisi Şerifte: 'Hayasızlık insanı küfre düşürür.' deniyor. 'Haya baştan başa hayırdır.'
Her dinin bir ahlakı vardır. İslamiyet'in ahlakı da hayadır. Hayasız olan hep kötülük eder. Haya ile iman ikiz kardeştir. Biri giderse, diğeri de gider.'
Mümin ayıplamaz, lanetlemez, çirkin söz söylemez ve hayasız değildir.
Haya imandandır. Hayasızın imanı yok demektir. Bu nedenle hayanın yeri dinimizde çok mühimdir. Bütün bunları şunun için sıralıyoruz. Günümüzde özellikle kız-erkek fark etmez gençlerimizin güzelliğinin ölçüsü edep ve hayadır.
Bir insan bu, dünya da hangi makam ve konumda olursa olsun edep ve hayasını kaybettiği anda, insanlık mertebesinden de silinmiştir.
Haya güzeldir ama gençte olursa çok daha güzeldir.
Edep eğer genç kızlarımızda olursa diğer insanlara göre altından daha kıymetlidir.
Devlet dairesindeki bir devlet adamının, devlet memurunun derecesi unvanı ve katsayı ile değil de, edep ve terbiye derecesine göre ölçülmelidir. Esas terazi de budur inanıyoruz ki edebi alemde tüm insanlar kadın-erkek, genç-yaşlı bu kategori ile tartılacaktır.
Edepli olan altın ağırlığında, edepsiz olan ise saman ağırlığında teraziye konacaktır.
Gezdim çin-i maçini ettim ilmi talep
İlim en geride imiş illa edep, illa edep
Edep bir taç imiş nuri Hüda'dan
Giy o tacı emin ol her beladan