Sevgili Okurlar;
Özellikle Müslümanlar arasında yapılan Yemin ve bu Yemin etmeye karşı kulların hangi yükümlülük altına girdiği konusunda okuyucularımızdan bir hayli mail alıyoruz. Basit gibi gözüken ama aslında önemli olan bu konuyu bu satırlara işleyelim.
Yemin, kuvvet demektir. Sözün, niyetin işi yapmak veya yapmamak arzusunun kuvvetli olduğunu gösterir. Yemin yerine half, hılf ve kasem kelimeleri de kullanılır. Yemin üç türlü olu:
1 — (Gamus) Günaha ve cehenneme sokucu yemindir. Geçmişteki bir şey için, bile bile yalan söyleyerek, yemin etmektir. Büyük günahtır. Pişman olunca tevbe edilir. Keffaret verilmez.
2 - (Münakıde) yemindir. İlerde yapacağım veya yapmayacağım diyerek söylenen yemindir. Bu da üç türlü olur. Üçünde de, yemini bozunca, keffaret vermek lazımdır. Yemini bozmadan evvel keffaret verilmez:
Hasan'ı döveceğim diye yemin edince, zaman bildirilmezse ikisi de sağ kaldıkça dövmezse, yemin bozulmaz. Biri ölünse yemin bozulur ve keffalet gerekir. Çünkü yapacağım diye yemin edince, o işi yapması ölünceye kadar yapması vacip olmaz. Dövmeyeceğim diye yemin edince, ölünceye kadar dövmezse, sonsuz olarak bozulmaz. Çünkü yapmaması hemen vacip olur. Bir kere bile dövse bozulur. Keffaret verir ve yemin biter. İkinci döverse, bir daha keffaret vermez. Bir de zaman konan yemin vardır. Zamanı gelmeden bozarsa, keffaret lazım olur. Zamanı gelmeden evvel ölürse, yemin bozulmaz. Bir de şarta bağlama yemini vardır. Yemin ettiği şeyin yapılıp yapılmamasını, kendi¬si veya karşısındaki bir şeyi yapmaya hazırlanırken, bunun yapılmaması için (Eğer bunu yapar¬san) veya oturan ikinci bir kimseye bir şey yaptırmak için (Eğer bunu yapmaz¬san) dedikten sonra başka bir şeye yemin etmektir. Bu yeminin sahih olması için, birinci halde, o işi, zaman söylenmedi ise, hemen yapması, zaman söyledi ise, za¬manın sonuna kadar yapması, ikinci halde ise, yapmaması veya yapmaktan aciz olması ( Gücü yetmemesi) lazımdır. Birinci kimse yapılması lazım gelenden aciz olursa, yemin geçerli olmaz. Zaman söylenmedi ise, vazgeçip sonra yaparsa, yemin ikincisinde geçerli olur. Birincisinde geçerli olmaz. (Kalkıp eve gelmezsen, vallahi seni döverim) deyince, hemen kalkıp, helaya girer, sonra giyinir eve gider. Anahtarı almak için tekrar ge¬lir ve ikinciye eve giderse, bu yemin yemin olmaz. Çünkü bu işler, eve gelmeği gecik¬tirmek sayılmaz. Onu dövmesi gerekmez. Hazırlanan kadına (Sokağa çıkarsan, boş ol!) denilse, kadın oturup, sonra kalkar çıkarsa boş olmaz. Çocuğu dövmeye kalkan adama (Bunu döversen, seninle konuşmam) diye yemin edilse, adam bi¬raz oturup sonra döverse, konuşmaması lazım gelmez. (Beraber yiyelim) diyen adama (Se¬ninle yersem...) diye, yemin edip gitse, sonra gelip yeseler, yemin olmaz.
(Lagv) boş yere yemin demektir. Geçmiş bir şey için zan ile yanlış yemin etmektir. Bunda, günah da keffaret de yoktur.
Üç yeminde de, unutarak, zorlanarak yemin etmek veya yemini bozmak, bun¬ları bilerek yapmak gibidir.
İslamda yemin çok veballi bir kavramdır. Müslümanlar olarak çok dikkatli olmak lazımdır.