Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu Öğretim Üyesi Dr. Ali Rıza Mukaddem, 14 Kasım 2024 tarihinde Eskişehir Türk Ocağı’nda düzenlenen “Ahi Evren: Efsaneden Gerçeği” konulu sohbet programına katıldı. Etkinlikte, Ahi Evren’in hayatı, gerçek kimliği ve tarihteki yeri üzerine önemli bilgiler paylaşıldı.
Ahi Evren’in Gerçek Kimliği: Efsane mi, Gerçek mi?
Dr. Ali Rıza Mukaddem, Ahi Evren hakkında yazılı ve sözlü kaynaklarda yer alan bilgilerin, onun Anadolu ahiliğinin önemli figürlerinden biri olduğunu açıkça ortaya koyduğunu belirtti. Ancak Mukaddem, Ahi Evren’in gerçek kişiliğinin çoğu zaman menkıbevi anlatımların ötesine geçemediğini vurguladı. “Bu anlatımlar, Ahi Evren’in tam olarak kim olduğunu ve hangi dönemde yaşadığını anlamamıza yardımcı olmuyor,” dedi.
Mukaddem, Ahi Evren’in hayatına dair ortaya atılan son iddiaların, yapılan derinlemesine araştırmalarla geçersiz hale geldiğini ve bu iddiaların ne kadar mesnetsiz olduğunun ortaya konduğunu ifade etti.
Ahi Evren’in Gerçek İsmi ve Hayatı
Dr. Ali Rıza Mukaddem, Ahi Evren’in gerçek isminin "Evren (Evran)", künyesinin ise "Nâsıreddin" olduğunu açıkladı. Ayrıca, lakabının "Ahi" olduğuna dikkat çekti. Kayseri doğumlu olan Ahi Evren’in, Azerbaycan’ın Tebriz şehriyle de sıkı bağlantıları olduğunun altını çizdi. Tebriz’de yaptırdığı bir binanın 746/1345 tarihli kitabesinden, Ahi Evren’in o dönemde yaşamış olduğunu doğrulayan Mukaddem, bunun Aşıkpaşazade, Taşköprüzade ve icazetnâmelerin Ahi Evren’in 13. ve 14. yüzyılda yaşadığına dair bilgilerini de teyit ettiğini belirtti.
Ahi Evren’in Yaşadığı Dönem ve Etkileşimleri
Mukaddem, Ahi Evren’in 93 yıl yaşadığı bilgisini dikkate alarak, 1350’lerde vefat ettiğini ve dolayısıyla 1260’larda doğduğunu ifade etti. Gençlik yıllarında Hacı Bektaş-i Veli ile görüşmelerinin de mümkün olduğunu belirten Mukaddem, Ahi Evren’in sadece Anadolu’da değil, aynı zamanda Azerbaycan’da da önemli bir etki bıraktığını söyledi.
Etkinlik Sonrasında Şükran Plaketi Takdim Edildi
Soru-cevap bölümünün ardından Eskişehir Türk Ocağı Başkan Vekili Prof. Dr. Mehmet Topal, Dr. Ali Rıza Mukaddem’e şükran plaketi takdim etti. Etkinlik, katılımcıların yoğun ilgisiyle sona erdi.
