Eskişehir eski Valisi Kadir Çalışıcı, ES TV'de canlı yayınlanan Günaydın Eskişehir programında gazeteciler Tarkan Demir ve Burcu Bilgiç'in konuğu oldu.
"Evrensel Hukuku Uygulamazsanız Sermaye Gelmez"
Kızılinler termal projesinin yatırımcı çekmesi için devlet tarafından desteklenmesi gerektiğini söyleyen Çalışıcı, “Zaten orası turizm bölgesi. Oranın hem yasal hem de altyapı hizmetlerini bitirdik biz.
Ben Eskişehir'de görev yaptığımda her yerde dolaşırım. Kır, bayır demem dolaşırım. Vatanın topraklarında gezmek, dolaşmak, topraklarını koklamak, ormanlarında dolaşmak, nehirlerinde yüzmek, göllerinde yüzmek bunlar tabii vatanı seviyorsanız bunların vatanın içine karışmanız lazım. Ben havasına suyuna karışırım vardığım ile.
Kızılinler’de Termal Potansiyelin Keşfi
Eskişehir'de böyle dolaşırken Kızılinler’den geçerken orada küçük böyle ilkel bir yapı var, hamam. Sıcak su akıyor ve yurt dışından gelmiş insanlar çadırlar kurmuşlar orada.
Niye duruyorsunuz? Dediler bizde deri hastalıkları var. Ondan dolayı bu su çok iyi geliyor. Ta Belçika'dan geldik, Hollanda'dan geldik diyen turistler var.
Peki yani burada niye su yok? Niye su çıkartılmıyor? MTA'ya gittim Ankara'ya bir sondaj yapalım dedim. Hasırca'da kendiliğinden su kaynıyor. Ondan sonra Kızılinler'de su var.
Biz dediler sondaj, fizik araştırması yaptık, sıcak su yok. Ya MTA sıcak su yok diyor. Olmaz dedim sıcak su var. İkna edemedim. Sonradan Büyükşehir Belediyesi'nin yaptığı bir çalışma var, onların çalışmalarını aldım bir baktım. Orada fizik araştırmaları da var gözüküyor.
Kendi İmkanlarıyla Yapılan Sondajlar ve Sonuçları
Bizim Köy Hizmetleri Bölge Müdürlüğü’müzün 400 metreye, 500 metreye kadar sondaj yapabildiğimiz makinelerimiz vardı. Ankara Jeotermal Derneği ile iş birliği yaparak, onların teknik desteğiyle biz burada kendimiz sondaj yaptık.
3 kuyudan 4 sular akıyor. Saniyede 150 litre saniye su çıkıyor. Yani bir otele 5 litre saniye su lazım. Altı termal deniz.
Zaten bu bölge Afyonkarahisar, Kütahya, Bursa, Yalova hep termal bölge. Türkiye'de termal olmayan çok az bölge var. Ama bizim de hamam kültürü vardır Eskişehir'de ama hamam kültürünü aşmamız lazım.
Kızılinler’in Termal Turizm Bölgesi Olarak İlan Edilmesi
Bunu görünce sondajları yaptık. Sondajları yaptıktan sonra Turizm Bakanlığı'na gittim. Turizm Bakanı'nı getirdim buraya. Suya bakın, su 42 derece tam termale uygun.
Analizler de çok güzel geldi neredeyse içilebilecek su dediler. Turizm Bakanlığı’nın bu işe aklı yattı. Bakanlıkla beraber çalışma yaptık, orayı Termal Turizm Bölgesi, yatırım bölgesi olarak ilan ettirdik.
Resmi gazetede yayınlandı. O zaman şimdiki Cumhurbaşkanımız Başbakandı. Hükümet ilan etti orayı. Turizm Bakanlığı'yla beraber çalışmalarla orada Ormandağ'ında yerler alarak orayı çok büyük bir alanı turizm bölgesi olarak resmi tescilledik.
Yatırımcı bekliyoruz artık, yatırımcı da getirdim ben.
50 Milyon Dolarlık Yatırım Fırsatının Kaçırılması
Adamın Marmaris'te büyük otelleri varmış, beni aradı: "Sayın Valim ben termal yatırım yapmak istiyorum. Böyle sular çıkartmışsınız, benim 50 milyon dolar param var.” dedi.
Adam geldi buraya. Bak dedim, "Buraya kuracağın otel hem termal otel olacak, hem şehir oteli olacak. Adam geldiği zaman niçin düzgün otelde kalmasın? Gider termalde kalır, işini görür veya tatile gelir, turizm gelişir.”
Adam aşık oldu, ikna oldu. Eskişehir’de ekmek, yağ var, un var, şeker var da helva yapacak bir usta lazım o kadar yani. Neyse adamcağız tamam falan dedi.
O zaman 2008'in son günlerini yaşıyoruz, benim tayinim çıktı. Tayinim çıkınca adam gece yarısı aradı.
“Sayın Valim ben şimdi parayı hazırladım ama sizin tayininiz çıktı.” Dedim kardeşim sen bir gel. Bak dedim devlet devamlıdır. Devletin devamlılığı olur. Kesinlikle dedim şey olmaz yani. Kimse sana mal olmaz.
Benden sonra gelecek Vali de bu vatanın evladı. Sonuçta dedim o da memleketin iyiliğini isteyecek.
Yeni Valiyle Yatırımcının Görüşmesi ve Hayal Kırıklığı
Benden sonra gelecek olan Vali Mehmet Kılıçlar'a telefon ettim. Bak Mehmet Bey bu arkadaşımız 50 milyon liradan yatırım yapacak. Ama tedirgin dedim.
Sen gittin benim işlerim yürümez, bürokrasiye takılırım falan diye korkuyor. Bu arkadaşa dedim cesaret versen iyi olur dedim. Gönder abi göreyim ben konuşayım dedim.
Gitti adam bir iki saat sonra geri geldi ama adam dayak yemiş gibi. Perişan geldi. "Sayın Valim ben vazgeçtim." dedi.
Niye? “Vali oradaki su beş para etmez diyor. Orada su falan yok diyor. Bana ne kardeşim otel yapacaksan git yap. Bana beni meşgul etme.” dedi.
Ben burada nasıl çalışayım böyle, dedi.
Son Bir Umut ve Kızılinler’in Kadersizliği
Kemal Bey'e götürdüm. Ankara'ya götürdüm. Kemal Bey'e içeri girdim. Dedim bak Sayın Bakanım bu adam 50 milyon da yatırım yapacak. Aman dedi yapsın.
Kemal Bey yatırımcıyı çok sevdi. O tutumu çok harikaydı. Ben dedi şimdi cesaret veriyorum ona sen getir dedi. Ben de böyle teşrifatçılık yapıyorum yani.
Adam anlattı dedi ki bak kardeşim ama vali böyle anlattı bana dedi.
Ya valiyi sen boş ver dedi. Ben bak burada o memleketin milletvekiliyim. Ben Merkez valisiyim Ankara'dayım. Bak dedi vali bey gitti ama ben varım burada dedi tamam. Sen yatırımını yap dedi. Hep yanında oluruz biz senin falan dedi.
Fakat adama bir kılçık kaptı. Vallahi yarın bakan da gider ben kalırım dedi. Ben halden korktum, yatırımdan vazgeçiyorum.” dedi. Vazgeçti.
Yani Kızılinler öyle kadersiz ki. Hiçbir şey olmadı, Kızılinler kaldı. O büyük bir fırsattı yani.
"Evrensel Hukuku Uygulamazsanız Sermaye Gelmez"
Ben de yatırımcı olsam sen de yatırımcı olsan hepimiz para ürkektir. Para böyle endişeli yerlerden kaçar. Yani sorun varsa oradan sermaye kaçar.
Siz hukuku ortaya koyamazsanız, evrensel hukuku tatbik etmezseniz sermaye gelmez.
Şimdi Türkiye’ye adam yatırım yapacaksa eğer, yani yarın sıkıntı olduğunda hakkını nerede arayacak? Eğer siz hukuku, evrensel hukuku uygulamazsanız, evrensel hukuk teminatını ortaya koyamazsanız sermaye gelmez.
İstediğiniz kadar şey yapın. Çünkü insan parasını sokağa atmaz. O yüzden bizim Kızıliner'in dramı burada yatar yani. Trajedisi bu.” ifadelerinde bulundu.
