Bu yıl Eskişehir'e gelen gurbetçi sayısında gözle görülür bir düşüş yaşandığı belirtiliyor. Geçtiğimiz yıllarda gurbetçilerin, tatil zamanlarının vazgeçilmez duraklarından biri olan Eskişehir’de, bu yıl sokaklar beklenildiği kadar kalabalık değil.
Avrupa Türkleri Kültür ve Eğitim Dayanışma Platformu Başkanı ve Odunpazarı Belediyesi Meclis Üyesi Sebahattin Tetik, gurbetçilerin fiyatların artışından şikayetleri olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“Ben 40 yıl Avrupa’da yaşadım. 10 yılda burada gurbetçilerin başkanlığını yapıyorum. Geçtiğimiz Salı günü Emirdağ’ına gittim oradaki pazarları gezdim, aynı şekilde Eskişehir pazarlarını da geziyorum. Gözlemlerime göre gurbetçilerimiz, Türkiye’nin çok pahalı olduğunu söylüyorlar.Şu anda Eskişehir’de esnaflar hüsrana uğruyor. Gurbetçiler geldiklerinde, çok fazla giyim alışverişi yapıyorlardı, ev alıyorlardı, altın alıyorlardı.Artık Avrupa’dan buralara gelen gurbetçiler, Türkiye’nin çok pahalı olduğunu söylüyorlar. Hamamyolu’nda bir dondurma 50 lira. Türkiye’de bir dondurma 50 lira olur mu?”
“Siz olsanız nereye gidersiniz?”
Sebahattin Tetik: “Bundan 1 hafta önce Belçika’dan bir arkadaşım geldi ve bir oteli aradık. 4 gece bir gündüz fiyatı olarak 149 bin fiyat verdiler. Aynı şekilde Yunanistan Kavala’daki bir oteli aradık, 20 bin lira fiyat verdiler. Siz olsanız nereye gidersiniz? Türkiye gerçekten ekonomik olarak çok kötü. Artık Avrupa’daki gurbetçiler, Yunanistan’a, Bulgaristan’a kaymaya başladı. Bakın Kavala’ya gidin, her tarafta artık Türk plakası görürsünüz. Artık o taraflara gidiyor insanlar.” diyerek gurbetçilerin Avrupa ülkelerinde tatil yaptığını söyledi.
“Gurbetçiler umduğunu bulamadı”
Buraya gelen gurbetçiler de artık her şey çok pahalı diye sadece alışverişlerini yapıyorlar ve köylerinden çıkmıyorlar diyen Başkan Tetik: “Artık Avrupa’da da para kolay kazanılmıyor. Dünya ekonomisi de öyle. Gurbetçiler tatillerini yapıp köylerinde dinleniyorlar. Bir tişört 1200 lira. Türkiye ekonomisinin gerçekten nereye gittiğini bilmiyorum. Her şey çok pahalı. Gurbetçiler bu sene çok rahatsız. Buraya Avrupa’nın her ülkesinden, Hollanda’dan Belçika’dan insanlar geliyor. Gurbetçilerin pazarlarda tek konuştuğu şey, Türkiye’nin çok pahalı olduğu. 3-4 kişi yemek yemek yiyor, 4-5 bin lira. Bu sene Türkiye’de ve Eskişehir’de gurbetçiler umduğunu bulamadı.” cümleleriyle konuşmasını noktaladı.
“Bu şartlar altında insanların geçinebildiklerini sanmıyorum”
Uzun yıllar yurdışında yaşadığını söyleyen Veysel Kutlu, yurtdışında da ekonominin kötü olduğunu belirterek şunları söyledi: “Gurbetçi olmak çok zor bir şey. Normal bir ailenin tatil yapabilmesi, en azından biletleri ve harcamalarıyla beraber 5000 Euro. Esnaf, ekonomik zorluklar ve baskılar nedeniyle, gurbetçilere yurt dışında daha ucuza aldıkları hizmeti burada daha pahalı sunmak zorunda kalıyor. Bu durum gurbetçilerde de bir tiksinmeye neden oluyor. Esnafın duyarlı davranması lazım, duyarlı da davranmıyorlar. Bir yerde 5000 lira olan fiyat diğer yerde 3000 lira başka bir yerde 1500 lira. Gurbetçilerin tek bir duygusu var o da memleketlerini sevmeleri. İnsanların gurbetçilere dürüst olması gerekiyor. Yıllar önce insanlar böyle değildi. Yunanistan’da 1000 liraya yemiş oldukları balığı, Türkiye’de 5000 liraya yiyorlar. Bunlar normal değil. Şu anda ülkemizde, et ve içeçek çeşitleri Batı’dan daha pahalı. Bu şartlar altında insanların geçinebildiklerini sanmıyorum.”
Hollanda’da yaşayan bir gurbetçi olan Celal Uslu her şeyin çok pahalandığına dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı: “Avrupa’da yaşayan Türklerin paraları var diye sevilmiyorlar. Benim burada oturduğum ev 3 sene önce 150 bin liraydı, şu an 3.500.000 lira. Gurbetçi de olsa nasıl alsın bu evi? Restorantlarda yemek yiyemiyoruz. Tatil bölgelerinde de otellerin yarısı boş artık. Bodrum’da bir lahmacun 1500 lira. Bunlar nasıl oraya gidecekler ve o yemeği yiyecekler.Haberlerde de çıktı, 1 bardak meşrubatı 1200 liraya satıyorlar. Gurbetçi olduğunu anlarlarsa 100 liraya sattığına 200 lira diyorlar.”
“Hollanda’dan ev almak daha kolay”
Hollanda’dan ev almak daha kolay diyen Uslu, cümlelerini şöyle bitirdi: “Eskiden de Hollanda’dan ev almak kolaydı şimdi de kolay. Buralarda beğenmediğin, bir ev bile 3.500.000 lira civarında. Türkiye’de kredi zaten alamıyosun, faiz oranları çok yüksek.Kredi alsan 12 milyon lira civarında geri ödemesi oluyor. Araba vergisi orada daha yüksek ama orada adaletli bir sistem var.Türkiye’de trafik cezası kesiyorlar, nerden kestikleri belli değil.”
Eskişehir'e gelen gurbetçi sayısındaki düşüş, hem ülke turizmini hem de Eskişehir esnafını düşündürmekte. Hayat pahalılığı, ekonomik belirsizlikler ve Avrupa’daki alternatif daha uygun tatil yerlerinin artması, bu durumun başlıca nedenleri arasında gösteriliyor.
Haber: Mehmet Tolga Tunç
