İmar Nedir?
İmar, bir bölgenin düzenli ve sağlıklı bir şekilde gelişmesini sağlamak amacıyla yapılan planlama ve düzenleme çalışmalarını kapsar. Türkiye’de imar ile ilgili tüm düzenlemeler 3194 sayılı İmar Kanunu çerçevesinde yürütülür ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile belediyeler tarafından uygulanır. İmar planları, şehirlerin genişleme ve yapılaşma süreçlerini denetim altında tutarak çarpık kentleşmeyi, kaçak yapıları ve düzensiz büyümeyi önlemek için oluşturulur.
Bir Yere İmar Gelmesi Ne Anlama Gelir?
Bir bölgeye imar gelmesi, o alanın resmi olarak imar planına dahil edilmesi ve belirlenen kurallar çerçevesinde yapılaşmaya açılması anlamına gelir. Örneğin, daha önce tarla olarak geçen bir arazi, imar planına dahil edilerek konut veya ticaret alanı olarak belirlenebilir. Ancak bu, o bölgede hemen inşaat yapılabileceği anlamına gelmez. İmar planlarının onaylanması, gerekli altyapının hazırlanması ve ruhsat süreçlerinin tamamlanması gerekir. İmar planı olmayan bir bölgede yapılaşmaya izin verilmez ve imarsız alanlarda kaçak yapılaşma büyük cezalarla karşılaşabilir.
İmar Nasıl Alınır?
Bir arazinin imar alması, mevcut durumunun değiştirilerek yapılaşmaya açılması anlamına gelir. Örneğin, tarım arazisi olarak geçen bir alanın imara açılabilmesi için belediyeye başvuru yapılması gerekir. Belediye ve ilgili kurumlar, alanın tarım dışı kullanım için uygun olup olmadığını değerlendirir. Eğer gerekli koşullar sağlanıyorsa, imar planı değişikliği yapılarak arazi konut, ticaret veya sanayi alanı gibi farklı kullanımlara uygun hale getirilebilir. Ancak, tarım arazileri için Toprak Koruma Kurulu’nun, orman alanları için ise Orman Genel Müdürlüğü’nün izni gereklidir. İmar planı değişiklikleri uzun sürebilen ve çeşitli bürokratik aşamalardan geçmesi gereken işlemlerdir.
Bir arazinin imar alması, mevcut durumda tarla, bağ, bahçe, orman gibi statüde olan bir alanın konut, ticaret, sanayi alanı gibi yapılaşmaya uygun hale getirilmesi anlamına gelir.
İmar almak için izlenmesi gereken adımlar:
- Belediyeye veya ilgili kuruma başvuru yapılır.
- Arazi incelenerek imar planına uygunluğu değerlendirilir.
- İmar planı değişikliği gerekiyorsa, plan teklifleri hazırlanır ve belediyeye sunulur.
- Onay sürecinde belediye meclisi veya ilgili kurum karar verir.
- İmar planı kesinleşirse, arazi artık yapılaşmaya uygun hale gelir.
Not:
Tarım arazileri için Toprak Koruma Kurulu’nun izni gerekebilir.
Orman arazileri için Orman Genel Müdürlüğü’nden izin alınmalıdır.
İmar planı değişiklikleri genellikle uzun süren bir süreçtir.
Bir Yer Nasıl İmar Edilir?
Bir yerin imar edilmesi, sadece yapılaşmaya açılması değil, aynı zamanda yol, altyapı, kanalizasyon, elektrik ve su gibi hizmetlerin planlanarak hayata geçirilmesi anlamına gelir. Belediyeler, bir bölgeyi imara açmadan önce, o alanın yapılaşmaya uygun olup olmadığını değerlendirir. Eğer bir bölge imara açılmışsa, o alanın kullanım türü de belirlenmiş olur. Bazı bölgeler sadece konut, bazıları ticaret veya sanayi alanı olarak belirlenirken, yeşil alanlar, parklar, sosyal donatı alanları gibi yapılaşmaya kapalı alanlar da oluşturulur.
İmar Durumu Nasıl Sorgulanır?
Bir arsanın imar durumu, o alanın hangi amaçlarla kullanılabileceğini, kaç katlı bina yapılabileceğini, ne kadar alanın yapılaşmaya ayrıldığını ve hangi kurallara tabi olduğunu gösteren bilgileri içerir. Arsanın imar durumunu öğrenmek için belediyelerin imar müdürlüklerine başvurabilir, e-Devlet üzerinden Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün sunduğu hizmetleri kullanabilir veya ilgili belediyenin internet sitesinden imar planlarını inceleyebilirsiniz. İmar durumunda arsanın yapılaşma koşulları, kat sınırları, taban alanı kat sayısı (TAKS) ve kat alanı kat sayısı (KAKS) gibi teknik detaylar bulunur.
İmar Planı Nedir ve Nasıl Yapılır?
İmar planları, belirli bir bölgenin nasıl yapılaşacağını gösteren resmi belgelerdir. Türkiye’de imar planları, nazım imar planı ve uygulama imar planı olmak üzere ikiye ayrılır. Nazım imar planı, genel çerçeveyi belirleyen, 1/5000 ölçekli bir plandır ve hangi bölgelerin konut, ticaret, sanayi alanı olacağını gösterir.
Uygulama imar planı ise daha detaylı olup, bina yükseklikleri, parsel düzenlemeleri, yol genişlikleri gibi teknik detayları içerir ve 1/1000 ölçeklidir.
İmar planlarının hazırlanması aşamasında, belediyeler ve şehir plancıları tarafından analizler yapılır, nüfus yoğunluğu ve altyapı ihtiyaçları göz önünde bulundurularak plan taslağı oluşturulur. Planlar belediye meclisinde onaylandıktan sonra askıya çıkarılır ve halkın görüşüne sunulur. Askı süresi içinde itiraz hakkı bulunur, sürecin tamamlanmasının ardından plan kesinleşerek yürürlüğe girer.
İmarın Yatırımcılar İçin Önemi
İmar planları, bireyler ve yatırımcılar için büyük önem taşır. Bir arsa satın almadan önce, imar durumunun sorgulanması büyük önem taşır çünkü imarsız bir arazi üzerine inşaat yapılması mümkün değildir. Ayrıca, bölgenin yapılaşma kurallarının bilinmesi, gelecekte yatırım yapmayı planlayanlar için yol gösterici olabilir. İmar ile ilgili süreçler karmaşık ve zaman alıcı olduğundan, süreci hızlandırmak ve doğru adımları atmak için bir şehir plancısı, harita mühendisi veya imar hukuku konusunda uzman bir avukatla çalışmak faydalı olacaktır.
