Kast (Hukukta Kast Kavramı)
Hukukta kast, bir kişinin fiili bilinçli ve isteyerek işlemesini ifade eder. Ceza hukukunda, suçun işleniş biçimine göre farklı kast türleri vardır. Bunlar doğrudan kast, olası kast ve bilinçli taksir gibi ayrımlara sahiptir. Doğrudan kastta fail, suçun sonucunu bilerek ve isteyerek hareket eder. Olası kastta ise kişinin sonucunu doğrudan istemese de olabileceğini öngörerek fiili gerçekleştirdiği kabul edilir.
Kast Sistemi Nedir?
Kast sistemi, insanların doğuştan belirli bir sınıfa (kast) ait olduğu ve bu sınıfların kesin sınırlarla ayrıldığı toplumsal bir yapı sistemidir. En bilinen örneği, Hindistan'daki kast sistemidir. Bu sistemde insanlar doğdukları kast içinde yaşar ve sosyal hareketlilik oldukça sınırlıdır. Kast sistemi genellikle dinî ve kültürel temellere dayanır.
Tarihsel Süreçte Kast Sistemi
Kast sistemi özellikle Hinduizm ile ilişkilendirilir ve Hindistan'da binlerce yıldır varlığını sürdürmüştür. Hindu toplumunda kastlar genellikle dört ana gruba ayrılmıştır: Brahmanlar (din adamları ve bilginler), Kşatriyalar (savaşçılar ve yöneticiler), Vaysiyalar (tüccarlar ve çiftçiler) ve Şudralar (işçiler ve hizmetçiler). Bu sistem içinde "dokunulmazlar" olarak bilinen Dalitler ise en alt tabakada yer alır ve ağır ayrımcılığa maruz kalmıştır.
Günümüzde Kast Sisteminin Etkileri
Resmî olarak Hindistan’da kast sistemi kaldırılmış olsa da, toplumsal ve ekonomik hayatta hâlâ etkilerini görmek mümkündür. Sosyal ayrımlar, evlilikler ve meslek seçimleri gibi alanlarda kast sisteminin izleri devam etmektedir. Benzer şekilde, farklı coğrafyalarda da kast benzeri sosyal sınıflandırmalar görülmüştür. Örneğin, Avrupa’daki feodal sistem veya Osmanlı'daki millet sistemi gibi yapılar, belirli ölçülerde kast sistemine benzetilebilir.
