Tarih boyunca Türk kültüründe ölüm törenlerinden sosyal yapıdaki kullanımlara kadar farklı alanlarda geçen sagun kelimesi, eski Türk inanışlarında önemli bir yere sahiptir. “Ata sagun” ifadesiyle atalara yönelik bir ritüel anlatılırken, "sagun" kelimesinin de eski metinlerde farklı anlamlara geldiği görülmektedir. Eğer siz de bu kelimelerin kökenine ve kullanım alanlarına dair merakınızı gidermek istiyorsanız, detaylı incelememize birlikte göz atalım!
Sagun Ne Demek?
Sagun, eski Türkçede "yas, matem" anlamına gelen bir kelimedir. Eski Türk toplumlarında ölüm, sadece fiziksel bir kayıp olarak görülmez, ruhun başka bir dünyaya geçtiği önemli bir olay olarak kabul edilirdi. Bu yüzden ölüm sonrası yas tutmak ve belirli ritüeller düzenlemek toplum için büyük bir anlam taşıyordu. İşte bu yas sürecine ve törenlere sagun adı verilirdi.
Sagun Ne Demek Eski Türkçe?
Eski Türkçede sagun kelimesi, özellikle hükümdarların veya önemli kişilerin ölümü sonrası yapılan yas ve anma törenleri için kullanılırdı. Göktürk Yazıtları’nda da bu kelimeye rastlamak mümkündür. Eski Türkler, atalarının ruhlarına saygı gösteren bir toplumdu. Bu yüzden bir kişi öldüğünde sadece yakınları değil, tüm boy yas sürecine katılırdı. Ağıtlar yakılır, atın kuyruğu kesilir, belirli ritüeller gerçekleştirilirdi.
Sagun Tarihi
Sagun, Türklerin göçebe kültüründe ve eski inanışlarında önemli bir yer tutmuştur. Orta Asya’dan Anadolu’ya uzanan geniş coğrafyada, farklı Türk boyları tarafından bu tür yas ritüelleri uygulanmıştır. Örneğin, Kaşgarlı Mahmud’un Divânu Lügati’t-Türk adlı eserinde sagun kelimesi, yas anlamında geçmektedir. Bu, kelimenin 11. yüzyılda da kullanıldığını gösteriyor. Hatta bazı kaynaklara göre, sagun törenlerinde ağıt yakan kadınlar bulunur ve bu ritüel sırasında ölen kişinin kahramanlıkları anlatılırdı.
Ata Sagun Ne Demek?
“Ata sagun” ifadesi, atalara yönelik düzenlenen yas ve anma törenlerini ifade eder. Türk kültüründe atalara saygı her zaman önemli bir yer tutmuştur. Eski Türkler, ölen kişilerin sadece fiziksel olarak dünyadan ayrıldığına inanır, onların ruhlarının ise kendilerini izlediğini düşünürdü. Bu yüzden her yıl belirli dönemlerde anma törenleri düzenlenir ve ataların ruhları için kurbanlar kesilirdi. Bugün bile Orta Asya'daki bazı Türk topluluklarında bu geleneğin izlerini görmek mümkündür.
Sagun Çizgi Filmi
TRT Çocuk kanalında yayınlanan "Sagun", çocukların duygusal zekâ gelişimini desteklemeyi hedefleyen 2D animasyon türünde bir çizgi filmdir. Dizi, iyi ve kötü arasındaki mücadeleyi, aile sevgisini ve dostluğu ele alarak izleyicilere eğitici ve eğlenceli içerikler sunar. Başlıca karakterler arasında Sagun, Umay, Ayaz, Gagamor, Bars ve Çağrı Han bulunmaktadır. "Sagun", 19 Mart 2022 tarihinden itibaren her hafta sonu 11:55 ve 18:05'te TRT Çocuk'ta izleyicileriyle buluşmuştur.
