Açıklanan verilere göre KOBİ'ler, ekonomide önemli bir yer tutarken istihdamdan ihracata kadar birçok alanda dikkat çekici sonuçlar ortaya koydu.
KOBİ'ler Ekonomide Önemli Bir Paya Sahip
TÜİK’in verilerine göre KOBİ'ler, Türkiye’deki toplam girişimlerin %99,7’sini oluşturuyor. Buna karşın:
- İstihdamın %70,5’i,
- Personel maliyetinin %47,9’u,
- Cironun %47,4’ü,
- Üretim değerinin %41,6’sı,
- Faktör maliyetiyle katma değerin %40,1’i KOBİ’ler tarafından sağlanıyor.
KOBİ’lerin Ekonomik Faaliyet Alanları
KOBİ’lerin faaliyet gösterdiği sektörlere göre dağılımı şu şekilde belirlendi:
- Toptan ve perakende ticaret, motorlu taşıt onarımı: %36,1
- Ulaştırma ve depolama: %15,2
- İmalat sanayi: %12,3
Ticaret sektörü, KOBİ istihdamında en yüksek paya sahip olurken, orta ölçekli girişimlerde çalışan başına katma değer 2023 yılında 615 bin TL olarak gerçekleşti. Çalışan başına personel maliyeti ise 149 bin TL oldu.
Teknoloji Kullanımı ve Ar-Ge Faaliyetleri
İmalat sanayindeki 3.475 KOBİ’nin yüksek teknoloji sınıfında üretim yaptığı tespit edilirken, teknoloji sınıflarına göre dağılımda mikro ölçekli girişimlerin %56,7’sinin düşük teknoloji ile üretim yaptığı belirtildi. Küçük ve orta ölçekli girişimlerde bu oranlar sırasıyla daha dengeli bir şekilde dağılım gösterdi.
KOBİ’ler, Türkiye’deki toplam Ar-Ge harcamalarının %30’unu gerçekleştirirken, 2023 yılında toplam bin 503 patent başvurusu yaptı ve 445 patent tescili aldı.
İhracatta Önemli Artış
2023 yılında KOBİ'lerin toplam ihracat payı %35,0, ithalat payı ise %20,0 olarak kaydedildi.
- İhracatın sektörel dağılımı: %58,1 ticaret, %36,7 sanayi
- İthalatın sektörel dağılımı: %64,0 ticaret, %29,2 sanayi
KOBİ’lerin toplam ihracat değeri, 2013 yılında 57 milyar dolar iken, 2023 yılında 87 milyar dolara yükseldi. İthalat ise aynı dönemde 48 milyar dolardan 68 milyar dolara çıktı.
Avrupa, KOBİ’lerin Ticaretteki Ana Ortağı
KOBİ’lerin ihracatının %49,3’ü Avrupa ülkelerine yapılırken, ithalatın %48,2’si Avrupa’dan ve %42,6’sı Asya ülkelerinden gerçekleştirildi. İmalat sanayi ürünleri, KOBİ ihracatının %91,1’ini oluşturdu.
Yeni Girişimler ve İstihdam
2023 yılında girişim doğum oranı %15,3, istihdam payı ise %6,9 olarak kaydedildi. 2022 yılına kıyasla doğum oranı düşerken, KOBİ’lerin ekonomiye katkısı devam etti.
TÜİK verilerine göre, KOBİ’lerin Türkiye ekonomisindeki dinamik rolü ve yenilikçi üretim potansiyeli 2023 yılı boyunca önemini korudu.
n yaz
