EYT ile ilgili çalışmalarda artık sona gelindi.İlk aşamada 1,5 milyon kişinin faydalanacağı düzenlemenin aralık ayı içerisinde Meclis'e sunulması bekleniyor.
En çok tartışılan ve merak edilen konu yaş meselesi.Bakan'ın açıklamalarındaki satır aralıklarına bakılırsa kademeli yaş düzenlemesi olmayacak. Çalışma Bakanı yaş ile ilgili bir düzenleme olmayacağını açıkladı. Prim günü koşullarında da değişiklik olması beklenmiyor ve açıklamalara istinaden muhtemelen de olmayacaktır.
8 Eylül 1999 öncesinde 4A SGK kadınlar 20 yıl, erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 prim günü koşulu tekrar yürürlüğe koyulacak. 4B diye adlandırılan Bağ-Kur'lular için 1999 öncesi koşullara göre kadınlarda 7200 prim günü erkeklerde ise 9000 prim günü, devlet memurları açısından da, kadınlarda 7200 prim günü erkeklerde ise 9000 prim günü emekli olabiliyordu.Bakan'ın açıklamalarından anladığımız kadarı ile çıkacak EYT yasasında şartların tekrar bu şekilde olması bekleniyor.
Askerlik borçlanması yapanlar EYT'li olabilir mi ?
Askerlik borçlanması ilk kez sigortalı olduğunuz tarihe göre farklılık arz ediyor. Askerlik hizmetinizi henüz işe başlamadan önce yapmış iseniz borçlanmakta fayda var. Çünkü o zaman sigortalılık başlangıcınızı borçlandığınız süre kadar geriye çekebilirsiniz.İlk defa sigortalı olduğunuz tarihten yani işe başladıktan sonra askerlik yapmış iseniz o takdirde borçlanmanızın sadece eksik primleri tamamlamak açısından yararı olacaktır. Borçlandığınız süre kadar sigorta başlangıç tarihinizin geriye gitmesi söz konusu değil.
Borçlanmanın yılbaşından önce yapılması gerekir çünkü asgari ücretin yeni yılda değişmesi ile Sosyal Güvenlik Sistemi'ndeki prim tutarları da yükselecek. Borçlanma tutarınız da haliyle buna bağlı olarak yükselecektir.
Doğum borçlanması yapanlar EYT'li olabilir mi?
Kadınlar için doğum borçlanması askerlik borçlanmasından farklılık arz ediyor. Doğum borçlanması sigorta prim gününü artırır. Erkeklerde olduğu gibi sigorta başlangıcını öne çekmez. Dolayısıyla Eylül 99 tarihinden sonra sigorta girişi varsa maalesef doğum borçlanması yapılsa da EYT uygun hale gelmez.Ancak Bakan'ın yaptığı genel anlamda olumlu açıklamalarından bu konuda çıkacak yasa ile bir istisna yapılması ve bu şekilde kadınlara yönelik ayrımın ortadan kaldırılması da mümkün .Yasa çıktığında bu durum da netlik kazanacak.
EYT düzenlemesinden kaç kişi yararlanacak?
Açıklamalara göre, 1999 Eylül öncesi sigorta başlangıcı olup da çalışma yılını ve prim gün sayısını tam olarak dolduran kişi sayısı 1.5 milyon kişi. İlk etapta bu kişiler emekli olacak. Bundan sonraki süreçte prim gün sayısını ve çalışma yılını dolduranlar, şartları tamamladıkları tarihe göre düzenlemeden yararlanıp emekli olabilecek. Bu kişilerin sayısını Bakan Vedat Bilgin 4 milyon kişi olarak açıkladı. Böylece toplamda EYT düzenlemesinden 5.5 milyon kişi yararlanacak.
EYT'liler 2023'ün Ocak ayında emekli maaşlarını alırlar mı?
EYT düzenlemesi yapıldıktan sonra EYT'li olup da emekli olmak isteyenler önce Sosyal Güvenlik Kurumu'na emeklilik için başvuruda bulunacak. Bu kişilerin çıkacak EYT yasasında belirlenecek olan prim gün sayısı ve çalışma yılı şartlarını tamamlayıp tamamladığı kontrol edilecek. Tüm bunlardan sonra bu kişilere emeklilik hakkı tanınacak. 2023'ün Şubat-Mart ayından itibaren bu kişiler EYT düzenlemesinden yararlanıp, emekli olmaya başlayabilir.