Ortapedi Nedir, Hangi Hastalıklara Bakar?

Temel olarak, vücudun yapısını, işlevini ve bu yapılarda meydana gelen sorunları inceleyen ve tedavi eden bir uzmanlık alanıdır. "Ortopedi ne demek?" sorusunun cevabı aslında oldukça basittir: Yunanca "orthos" (düzgün) ve "paideia" (çocuk yetiştirme) kelimelerinden türetilmiştir. İlk başlarda çocuklarda görülen iskelet deformitelerini düzeltmeyi amaçlayan bir alan olsa da, zamanla her yaştan hastanın kas-iskelet sistemi sorunlarıyla ilgilenen kapsamlı bir uzmanlık haline gelmiştir.

Ortopedi, sadece kırık ve çıkıklarla ilgilenen bir alan değildir. Aksine, çok daha geniş bir yelpazede hastalık ve yaralanmaların teşhisi, tedavisi ve rehabilitasyonu ile ilgilenir. Bu tedaviler, ilaç tedavilerinden fizik tedaviye, cerrahi müdahalelerden protez uygulamalarına kadar çeşitlilik gösterebilir. Ortopedi uzmanları, hastaların ağrılarını gidermek, hareket kabiliyetlerini artırmak ve yaşam kalitelerini yükseltmek için çalışırlar.

Ortopedi Bölümü Hangi Hastalıklara Bakar?

Ortopedi bölümü, kas-iskelet sistemini etkileyen çok çeşitli hastalık ve yaralanmalara bakar. Bu hastalıklar, doğuştan gelen problemlerden travmatik yaralanmalara, yaşlanmaya bağlı dejeneratif hastalıklardan spor yaralanmalarına kadar farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Ortopedi bölümünün ilgilendiği başlıca hastalık grupları şunlardır:

• Kırıklar ve Çıkıklar: Kemik kırıkları ve eklem çıkıkları, ortopedi bölümünün en sık karşılaştığı durumlardan biridir. Kırıklar, travma sonucu kemik bütünlüğünün bozulmasıdır. Çıkıklar ise, bir eklemi oluşturan kemiklerin normal pozisyonlarından ayrılmasıdır. Ortopedi uzmanları, kırık ve çıkıkların türüne, yerine ve hastanın genel durumuna göre farklı tedavi yöntemleri uygularlar. Bu yöntemler arasında alçıya alma, atel uygulama, cerrahi sabitleme (plak, vida, çivi vb.) ve eklem rekonstrüksiyonu yer alabilir.

• Eklem Hastalıkları (Artritler): Artrit, eklemlerde ağrı, şişlik, sertlik ve hareket kısıtlılığına neden olan bir grup hastalıktır. En sık görülen artrit türleri osteoartrit (kireçlenme) ve romatoid artrittir. Osteoartrit, eklem kıkırdağının zamanla yıpranması sonucu ortaya çıkar. Romatoid artrit ise, bağışıklık sisteminin kendi eklemlerine saldırması sonucu oluşan bir otoimmün hastalıktır. Ortopedi uzmanları, artritin neden olduğu ağrı ve hareket kısıtlılığını gidermek için ilaç tedavileri, fizik tedavi, eklem içi enjeksiyonlar ve cerrahi seçenekler (eklem protezi gibi) uygularlar.

• Spor Yaralanmaları: Spor yaparken meydana gelen kas, tendon, bağ ve eklem yaralanmaları da ortopedi bölümünün ilgi alanına girer. Bu yaralanmalar arasında burkulmalar, incinmeler, menisküs yırtıkları, ön çapraz bağ yırtıkları, omuz çıkıkları ve tendon yırtıkları yer alabilir. Ortopedi uzmanları, spor yaralanmalarının teşhisini koymak ve uygun tedaviyi uygulamak için çeşitli yöntemler kullanırlar. Bu yöntemler arasında istirahat, buz uygulama, kompresyon, elevasyon (RICE), fizik tedavi, ilaç tedavileri ve cerrahi müdahaleler yer alabilir.

• Omurga Hastalıkları: Omurga, vücudun temel destek yapısıdır ve omurilik ile sinir köklerini korur. Omurga hastalıkları, bel ağrısı, boyun ağrısı, sırt ağrısı, siyatik, omurga eğriliği (skolyoz), omurga kayması (spondilolistezis) ve omurilik kanal daralması (spinal stenoz) gibi çeşitli sorunlara neden olabilir. Ortopedi uzmanları, omurga hastalıklarının teşhisini koymak ve uygun tedaviyi uygulamak için çeşitli yöntemler kullanırlar. Bu yöntemler arasında fizik tedavi, ilaç tedavileri, enjeksiyonlar ve cerrahi müdahaleler yer alabilir.

• El ve Ayak Hastalıkları: El ve ayak, günlük yaşam aktivitelerinde önemli rol oynayan karmaşık yapılardır. El ve ayak hastalıkları, karpal tünel sendromu, tetik parmak, de Quervain tenosinoviti, halluks valgus (ayak başparmağı çıkıntısı), çekiç parmak ve plantar fasiit gibi çeşitli sorunlara neden olabilir. Ortopedi uzmanları, el ve ayak hastalıklarının teşhisini koymak ve uygun tedaviyi uygulamak için çeşitli yöntemler kullanırlar. Bu yöntemler arasında atel uygulama, fizik tedavi, ilaç tedavileri, enjeksiyonlar ve cerrahi müdahaleler yer alabilir.

• Tümörler: Kemik ve yumuşak doku tümörleri, ortopedi bölümünün ilgilendiği nadir ancak ciddi sorunlardandır. Bu tümörler, iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilirler. Kötü huylu tümörler (kanserler), vücudun diğer bölgelerine yayılabilir ve hayatı tehdit edebilirler. Ortopedi uzmanları, kemik ve yumuşak doku tümörlerinin teşhisini koymak ve uygun tedaviyi uygulamak için multidisipliner bir yaklaşım izlerler. Bu yaklaşım, cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi gibi farklı tedavi yöntemlerini içerebilir.

Ortopedik Hastalık Nedir?

Ortopedik hastalık, kas-iskelet sistemini etkileyen herhangi bir hastalıktır. Bu hastalıklar, kemikleri, eklemleri, kasları, tendonları, bağları veya sinirleri etkileyebilir. Ortopedik hastalıklar, doğuştan gelen problemlerden travmatik yaralanmalara, yaşlanmaya bağlı dejeneratif hastalıklardan enfeksiyonlara ve tümörlere kadar çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Ortopedik hastalıkların belirtileri, ağrı, şişlik, sertlik, hareket kısıtlılığı, güçsüzlük ve uyuşma gibi farklı şekillerde ortaya çıkabilir.

Ortopedik hastalıkların teşhisi, fizik muayene, röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRG), bilgisayarlı tomografi (BT) ve ultrason gibi çeşitli yöntemlerle konulabilir. Tedavi, hastalığın türüne, şiddetine ve hastanın genel durumuna göre değişir. Tedavi seçenekleri arasında ilaç tedavileri, fizik tedavi, enjeksiyonlar, atel uygulama, alçıya alma ve cerrahi müdahaleler yer alabilir.

En Sık Görülen Ortopedik Hastalıklar:

En sık görülen ortopedik hastalıklar arasında osteoartrit (kireçlenme), bel ağrısı, boyun ağrısı, omuz ağrısı, diz ağrısı, kalça ağrısı, karpal tünel sendromu, tetik parmak, plantar fasiit ve spor yaralanmaları sayılabilir.

INR Nedir? Değer Aralığı, Düşüklük/Yükseklik Belirtileri ve Diş Çekimi

• Osteoartrit (Kireçlenme): Eklem kıkırdağının zamanla yıpranması sonucu ortaya çıkan bir eklem hastalığıdır. Özellikle diz, kalça ve el eklemlerinde sık görülür. Ağrı, şişlik, sertlik ve hareket kısıtlılığına neden olabilir.

• Bel Ağrısı: Omurga bölgesindeki kaslar, bağlar, diskler veya sinirlerle ilgili sorunlardan kaynaklanabilir. Ağır kaldırma, yanlış duruş, obezite, yaşlanma ve travma gibi faktörler bel ağrısına yol açabilir.

• Boyun Ağrısı: Boyun bölgesindeki kaslar, bağlar, diskler veya sinirlerle ilgili sorunlardan kaynaklanabilir. Yanlış duruş, stres, travma, osteoartrit ve fıtık gibi faktörler boyun ağrısına yol açabilir.

• Omuz Ağrısı: Omuz eklemi, kaslar, tendonlar veya bağlarla ilgili sorunlardan kaynaklanabilir. Rotator manşet yırtıkları, omuz çıkıkları, donuk omuz ve impingement sendromu gibi durumlar omuz ağrısına neden olabilir.

• Diz Ağrısı: Diz eklemi, kaslar, tendonlar, bağlar veya kıkırdaklarla ilgili sorunlardan kaynaklanabilir. Menisküs yırtıkları, ön çapraz bağ yırtıkları, osteoartrit ve diz çıkıkları gibi durumlar diz ağrısına neden olabilir.

• Kalça Ağrısı: Kalça eklemi, kaslar, tendonlar veya bağlarla ilgili sorunlardan kaynaklanabilir. Osteoartrit, kalça çıkığı, labrum yırtıkları ve bursit gibi durumlar kalça ağrısına neden olabilir.

• Karpal Tünel Sendromu: El bileğindeki karpal tünel içinden geçen mediyan sinirin sıkışması sonucu ortaya çıkar. El ve parmaklarda uyuşma, karıncalanma ve ağrıya neden olabilir.

• Tetik Parmak: Parmak tendonlarının geçtiği tünelde sıkışması sonucu parmağın bükülüp takılması durumudur.

• Plantar Fasiit: Ayak tabanında bulunan plantar fasya adı verilen kalın bağ dokusunun iltihaplanmasıdır. Özellikle sabahları topukta şiddetli ağrıya neden olabilir.

• Spor Yaralanmaları: Burkulmalar, incinmeler, menisküs yırtıkları, ön çapraz bağ yırtıkları ve tendon yırtıkları gibi spor yaparken meydana gelen kas-iskelet sistemi yaralanmalarıdır.