Eskişehir'de bisikletli ulaşımı konuşmaya başladığımızda söz eninde sonunda döner dolanır soğuğa, kara, kışa gelir.
Eskişehir kara kışıyla, ayazıyla ünlüdür. Kars'tan Erzurum'dan geleni üşütür, güneyden batıdan geleni dondurur, morartır öldürür. Her yıl Porsuk donar, buzu çözülmez günlerce. Yollardan kar haftalarca kalkmaz…
Bütün bunlar çocukluğumdan kalan anılar. Son yirmi yıldır ne kar, ne don. Kış gelir geçer anlamadan. Bazı yıllar bir kardanadam bile yapamadan.
Geçmişe öykünmem bir ölçüde iklim değişikliğinden, küresel ısınmadan. Ama daha çok her yıl uzaklaşan, uzaklaştıkça nostaljik tadı artan çocukluk öykülerimden.
Şu anda dışarıda sıcaklık -5 derece. Bu, gerçekten soğuk. Bisiklete keyif için binilmez kabul. Ancak spor için, ulaşım için olabilir.
Ulaşım için soğukta bisiklete binmenin yürümekten bir farkı yok. Yürümekten daha çok etkilenmiyor insan, bisiklet üzerinde soğuktan. Evden çıkıldığında soğuktan koruyacak kadar, üşütmeyecek kadar giyinmek yeterli oluyor. Beş on dakika pedal çevirince ısınılır. Daha fazla devam edecekse yol, terlememek için incelmek gerekir.
Ben kışın soğuk günleri de dahil dört mevsim, 12 ay ulaşımda bisikleti tercih edenlerdenim. Bireysel farklılıkları kabul edelim. Herkes farklı etkilenir soğuktan. Kimi daha çok üşür. Kiminin araba seçeneği vardır. Kimi salgın tehdidine karşın toplu ulaşım araçlarını tercih eder.
Ama şu gerçeği de görelim, kabul edelim: Eskişehir soğuğunda bile 10 ay bisikletli ulaşım mümkün —Aralık ve Ocak ayları boyunca soğuk kış hiç izin vermese de bisiklete binmeye.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
BİSİKLOPEDİ
KIŞLIK GİYİM
Kış sürüşlerinde kat kat giyinmek temel ilkedir. Katlı giyim, ısındıkça incelip, üşüdükçe kalınlaşmaya izin verir. Pedallamaya başlarken biraz üşüyor olmak doğru giyimin göstergesidir. On, onbeş dakika gibi bir süre pedalladığınızda beden ısınır ve üşüme sona erer.
Kışın soğuk bir günde alta termal tayt giymek en iyisidir. Üste, nefes alan bir uzun kol forma (t-shirt) ile su ve rüzgar geçirmez bir ceket giyilebilir. Soğuktan en çok etkilenen bölger eller ve ayaklardır. Hareketleri kısıtlamayan bir eldiven ile ısı yalıtımlı ayakkabılar iyi iş görür. Bisiklet ayakkabısı kullanılıyor ise ayakkabı kılıfı soğun etkisini azaltır.
KIŞLIK GİYSİLER:
- ALT: Isı yalıtımı olan bir giysi, termal tayt en iyisidir.
- ÜST: Nefes alan, su geçirmez, rüzgarı ve yağmuru dışarıda tutan bir giysi. Uzun kol bir bisiklet formas ve su ve rüzgar geçirmez bir bisiklet ceketi ile ince polar kumaştan bir arakatman.
- BAŞ: Kaskın altına termal bir bere ya da buff ve bir kar maskesi, balaklava.
- EL ve AYAKLAR: Termal eldiven, çorap ve ayrıca ayakkabı kılıfı.
- GÖZLÜK: Camları değişebilen gözlükler —karlı günlerde koyu renk.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
GÜLMECE
Polis, tandeme binen bir bisikletçiyi durdurur.
Bisikletçi, ne yaptım ki memur bey der.
Belki farkında değilsiniz ama karınızı yarım mil kadar önce düşürdünüz.
Tanrıya şükür der bisikletçi, ben de sağır olduğumu sanmıştım.
----------------------------------------------------------------------------------------------------
BİSİKLETİ FARK ET!
Bir bisikletliyi sollarken yarıçapı 1,5 metre olan bir çember yayı çizmelisiniz. Bu gerekli olan yaşam boşluğudur. Bisikletlilerin mazgal, kesici cisim veya yoldaki bir tehlikeden kaçabilmeleri için bu alan şart.
