6 Şubat'ta Kahramanmaraş merkezli 10 ilde meydana gelen 7,7 ve 7,6 şiddetindeki depremlerden sonra televizyon kanallarında birçok bilim adamıve uzmanlar depremin nasıl meydana geldiğini, ülkemizdeki depremi oluşturan fay hatları ile geniş kapsamlı bilgilendirme yaptılar. Yapmaya da devam ediyorlar.
Bu bilim adamlarını kaç kişi cankulağıyla izledi? Merak ediyorum.
Ama maalesef herkesin elinde cep telefonu akşama kadar işleri gücleri bırakıp astrologların özellikle depremle ilgilibilim dışı anlattıklarını izliyorlar. Onların anlattıklarına inanıyorlar.
Depremleri izah etme amacıyla bilim dışına yönelmenin bir başka boyutu, sahtebilim odaklıdır. Bilimin yeterince gizemli veya kendileri için yeterince tatmin edici olmadığını düşünen kişiler, depremlerle ilgili bugüne kadar birikmiş yığınla bilimsel veriye kulak vermek yerine, kendilerincedahailgi çekici ve tatmin edici oldukları açıklamaya başvururlar. Bunlar arasındasavaş gibi sözde süper-silahlar, Güneş'teki patlamalar, gezegenlerin hizalanması veya dolunayın Dünya üzerindeki etkisi gibi astrologlar, çeşitli hava olaylarının (fırtınalar, kasırgalar, vb.) depremlere sebep olduğu iddialarında bulunuyorlar.
'3-4 MART'TA YİNE BÜYÜK DEPREM OLACAK MIŞ'
Son bir haftadan beri karşılaştığım özellikle kadın arkadaşlarım, ablalarım, kardeşlerim, 'Falan astrologu izledim. Depremin havayla, uzayla, gökyüzüyle, suyun ısınması, denizin çekilmesiyle ilgisinin olduğunu söylüyorlar. Hatta birisi son Maraş merkezli depremin olacağı tarihi önceden söylediğini iddia ediyor. Doğrusu bizde bunlara inanıyoruz. Kafamız karıştığı gibi bir de hergün korkuyla yatıp kalkıyoruz. Siz gazetecisiniz. Eskişehir de tanıdığınız astrologvarsa bu iddialarının ne kadar doğru olup olmadığını sorabilir misiniz?' Diyorlar.
Hatta depremler sırasında yerin yarılabileceği ve içerisine nesnelerin düşebileceği, birbiriyle yakın zaman aralıklarında meydana gelen tüm depremlerin ilişkili olması gerektiği inancı, insanların depreme sebep olabilecekleri düşüncesi, küçük depremlerin büyük depremlerin 'gazını alacağı' inancıyladaha nice örnekler verdiler.
Kendilerine, 'Maraş merkezli depremden sonra tv kanallarına birçok bilim adamı çıktı saatlerce konuştular. Bu isimlerden birisinin konuşmasını izlediniz mi?'Diye sordum.
İnanın bir teki bile izlememiş.
İnsanlar maalesef bilim adamları yerine astrologları izliyor. Ve onların özellikle depremle ilgiliaslı astarı olmayan konuşmalarınainanıyorlar.
Aslı astarı yok derken hemen Adana'daki bir internet sitesinde Ahmet Dokuzoğlu meslektaşımın yazmış olduğu köşe yazısı geldi.
Yazısının küçük bir bölümünü alıntaladım:
'Az önce camiden gelen yaşlı amca; Bugün Yeni Cami'de başı sarıklı, elinde bastonu olan biri kürsüye çıkarak; 'Bir ay içinde Adana yerle bir olacak' demiş ve ayrılmış. 'Aşağıya indikten sonra bir daha onu gören olmamış. Bütün cemaat onu anlatıyor' dedi.
Diş doktoru yine söze girdi;
'Ceyhan'da adamın biri traktörle tarlaya giderken, tarla yarılmış, adam toprağın içinde kalmış. Olayı televizyonlar çekmiş. Fakat kimse yayınlamıyormuş. Böyle şeylerin yayınlanmasını devlet yasaklamış'dedi.
Dindar adam;
'Bana da birisi anlattı. Ceyhan'da adamın biri nehirden su almak istemiş. Nehre geldiğinde bir de bakmış ki, nehir yerinde yok. Koskoca Ceyhan nehri kaybolmuş. Koşarak eve gelmiş. Evdekilere haber vermiş. Birlikte tekrar bakmaya gittiklerinde nehrin yerine geldiğini görmüşler.'
'Karataş ilçesinde de olmuş' dedi birisi. 'Birkaç arkadaş çıplak kadınlarla denize girmiş. Deniz birden yükselmiş ve minare boyuna kadar çıkmış. Sonra geri çekilmiş. Çıplak kadınlarla erkekleri bir daha gören olmamış.'
'Ceyhan'daki evlerde de öyle olmuş,' dedi diğeri. 'Yıkılan evlerin altından çıkarılanların çoğu çıplakmış. Güpegündüz evde fuhuş yapıyorlarmış. Hepsi ölüp gitmişler.'
Depremin o sarsıntısına karşı koymak nasıl mümkün değilse, bu tip hikayelere yalan demek de aynı.
CAN VE MUAMMER HOCAM: 'BİZE DEĞİL ONLARA İNANANLAR ÇOK'
Çok üzün süredir tanıdığım Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Prof. Dr. Can Ayday ile Eskişehir Teknik Üniversitesi (ESTÜ) Yer ve Uzay Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Muammer Tün'e telefon ederek astrologların iddialarını sordum.
Her ikisi de; 'Maalesef insanlarımız bilim adamlarının açıklamalarındançok deprem konusunda bir kitap bile okumamış, araştırmamış insanların anlattıkları hurafelere inanıyorlar. Buna üzülüyoruz. Bakın biz yıllardır depremle ilgili araştırmalar yapıyoruz. İnsanları deprem öncesi ve depremden sağ kurtulabilmenin gerekçelerini anlatıyoruz. Ama depremin ne zaman olacağı konusunda yani bugün yarın 10-20 gün, 6-12 ay veya şu tarihte olacağı gibi bir tarih veremiyoruz. Bunu bilmek mümkün değil. Depremlerin havayla, gökyüzüyle, kar veya yağmur yağmasıyla, havaların ısınması veya soğumasıyla hiç ama hiç ilgisi yok. Depremden sağ kurtulmak için evlerimizi zemini sağlam bölgelere ve depreme dayanıklı evler yapmak şart. Son depremde gördük. Sağlam zemindeki ve depreme dayanıklı yapılar yıkılmamış' dediler.
* * *
Sonuç olarak; depremin dinle, hikayeler ile hurafeler ile ilgisinin olmadığını yıllar geçtiği halde, anlamamış olduğumuzu, bu depremde de ne yazık ki bir kez daha görmüş olduk. Japonya'da nerdeyse sürekli ve daha şiddetli depremlerolduğunu duyuyoruz. Kimsenin burnunun bile kanamadığını da biliyoruz.
Depremin eğitimsizlikten, cahillikten, fay hattının geçtiği yerlere sağlam olmayan binaların yapılmasından kaynaklandığını ve bu duruma ses çıkarmayan yetkililer yüzünden olduğunu ne zaman anlayacağız?
* * *

Yunusemre Esnaf Kefalet Kooperatifi seçimi NEDEN ertelendi?

26 Şubat 2023 Pazar günü yapılması gereken Eskişehir Yunusemre Esnaf Kredi Kefalet Kooperatifi seçimi valilik tarafından ileri bir tarihte yapılması için ertelenmiş.
Valilik kararıyla ertelenmemiş olsaydı 26 Şubat'da yapılacak genel kuruldaServis Araçları İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Abdurrahman Yüceer,Kooperatif'ten istifa ederekUğur Can ve geçmiş yıllarda kooperatifin müdürlüğünü yapan Şengül Al ile başkan adayı olarak yarışacaktı.
Çarşamba günü bir başkan adayının listesinde olan birisi aradı. Pazar günü yapılacak Yunus Emre Esnaf ve Kredi Kooperatifinin genel kurulunun valilik kararı ile ertelendiğini söyledi.
İptal gerekçesi olarakgenel kurulun yapılması planlanan salonun otoparkının olmaması, hemen yanında alışveriş merkezinin bulunduğu ve hafta sonu yapılacak kongrenin yoğunluğa sebebiyet vereceği gösterilmiş.Ayrıca adaylardan ve üyelerden Türkiye'de yaşanan deprem afetinde bölgede çalışanlar olduğu katılımın sağlıklı olamayacağı bilgisine yer verilmiş. Kongre ile ilgili net bir tarih verilmezken, yeni yerin belirlendikten sonra ileri bir tarihte yapılabileceği ifade edilmiş.
Seçime siyaset mi karıştı?
Kongrenin iptaline adaylardan ve üyeleriçinden tepki gösterenler var.Yakın zamanda Eskişehir'de aynı salonda kongrenin gerçekleştiğini ifade eden üyeler, 'Eskişehir'de yakın zamanda aynı yerde kongre yapıldı. Bizim kongremiz neden iptal ediliyor? Biz aylardır hazırlıklarımızı tamamladık. Üç adaylı bir seçim olacak. Herkes gidip demokratik hakkını kullanıp oyunu kendisine yakın gördüğü adaya verecekti. Neden ileri bir tarihe ertelendi anlam veremedik. Katılamayacak üyelerin birinci derece yakınları veya üyeden üyeye vekaleten katılıp oy kullanabiliyorlar' diye tepkilerini dile getirmişler...
Ekrem Birsen araya girdi iddiası!
Eskişehir Yunusemre Esnaf Kredi ve Kefalet Kooperatifi seçimine Esnaf Odaları Birliği Başkanı Ekrem Birsen'in müdahale ettiğini iddia eden üyeler, 'Ekrem Birsen'in Vali ile bizzat görüştüğünü öğrendik. Neden ertelemek istedi onu bilmiyoruz. Ancak sıradan bir seçime bu şekilde müdahale edilmesini doğru bulmuyoruz. En kısa zamanda seçimimizin olmasını bekliyoruz' diye konuştular.
EKREM BİRSEN: 'VALİ BEYLE GÖRÜŞTÜM'
Ortalıkta birçok iddia dolaşıyor.
Bunlardan birisi Yunus Emre Esnaf Kredi ve Kefalet Kooparatine başkan adayı olan aynı zamanda Esnaf Odaları Birliği Yönetimde bulunanan Servis Araçları İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Abdurrahman Yüceer'in talebi üzerine Esnaf Odaları Birliği Başkanı Ekrem Birsen'in vali beyden seçimin ertelenmesini talep etmesi üzerine ertelendiği.
İddialar üzerine Esnaf Odaları Birliği Başkanı Ekrem Birsen'e telefon ederek Vali Erol Ayyıldız ile görüşüp görüşmediğini sordum.
'Vali Beyle görüştüm. Görüşmemizin esas nedeni Eskişehirli esnaflar olarak deprem bölgesine yaptığımız yardımlar hakkında bilgi vermekti. Sayın valimiz Yunus Emre Esnaf Kredi ve Kefalet Kooperatifi seçimleri hakkındaiddialar konusundakigörüşümü sordu. Bende kısaca'Deprem bölgesinde millet can, geçim derdinde bunlarda seçim derdinde' diye yanıtladım. Sayın valimizden böyle bir talep de bulunmam doğru olmazhaddim de değil' dedi.
DEMREMİN VURDUĞU ADANA'DA YAPILDI
8 bin üyesi olan Eskişehir Esnaf Kefalet ve Kredi Kooperatifi'nin aynı salonda yapılmasında sakınca görmeyenler 3 bin üyeli Yunus Emre Esnaf Kredi ve Kefalet Kooperatifinin seçimini mi sakıncalı gördüler?
Kulağıma gelen bilgilere göre erteleme gerekçesiolarak seçimde üç aday başkanlık için yarışacak, bu nedenle kongrenin yapılacağı salonda kargaşa çıkma ihtimali olduğu iddiası ağırlık kazanıyor.
Diğer kooperatifin seçiminde tek başkan adayı, herhangi bir sıkıntı yaşanması ihtimalinin düşük olduğu gerekçesiyle yapılmasına izin verilmiş.
26 Şubat 2023 Pazar günü yapılacağı üyelere duyrulan Yunus Emre Esnaf Kredi ve Kefalet kongresinde kargaşa çıkacağı ile ilgili bir ihbar mı yapıldı?
Devletin kolluk kuvvetleri var.
Böyle bir ihbar alındı ise salonda sükunetin sağlanması o kolluk kuvvetlerinin görevi.
Seçimin güvenli bir şekilde yapılması için gereken önlemi almak ilin valisinin, kaymakamların ve emniyet müdürünün görevi.
Bugüne kadar yapılan birçok STK seçimlerinde de üç, dört aday yarıştı.
Ama bu seçimlerde ne tatsızlık ne de en ufak bir olayçıktı.
Kaldı ki 8 bin üyeli kooperatifin seçimlerinde oto park sıkıntısı yaşanmazken 3 bin üyesi olan kooperatifin seçmiminde mi yaşanacak?
Genel Kurulun yapılacağı salonda Ramazan aylarında iftar yemekleri verildi. Düğünler yapıldı. Ben de bazılarına katıldım. Otopark sıkıntısı yaşandığına şahit olmadım.
Üyelerin çoğunun kafasında iddiaların doğru olduğu kuşkusu var.
* * *
Deniliyor ki deprem felaketinin acıları yaşanıyor.
Yahu düğün değil bayram değil, konser değil.
Depremde hayatını kaybedenler için önce fatiha okunur ardından dua edilir. Kongre ondan sonra başlar.
Kaldı ki ülkemizdekikooperatifler seçimlerini ve genel kurullarını yapmakta. Hatta deprem bölgesindeki kooperatifler bile seçimlerini gerçekleştirdiler.
Deprem felaketinin yaşandığı Adana'da bile 19 Şubat 2023'de yapıldı.
Depremin vurduğu Adana'da millet can derdinde değil miydi?
* * *
Seçime üç gün var.
Bu yanlıştan bir an evvel dönülmeli.
Esnaflar mağdur edilmemeli.
* * *