Ürettiği üründen ve beslediği hayvanından para kazanamayan çiftçilerin köylerini terk edip şehre yerleştikleri görüyor ve okuyoruz.
Köylerdeki nüfusun azalmasının bir diğer nedeni de tarımsal faaliyetlerin azalması, artık insanlardan tarımdan ve hayvancılıktan para kazanamıyor. Bu yıl tarlasını eken, ürününü kaldıran üreticilerin çoğu yeni ekim döneminde sattığı ürününden para kazanamamış olması
nedeniyle ya ekimden vaz geçmiş ya da kiraya vermiş.
İki gün önce gübre pazarlaması arkadaşım ile 5 köye gittik. İki çeşit gübre vardı. Köylülere kahvehanelerde gübrelerin tanıtımı yaptı. Özelliklerini anlattı.
Gübreleri beğendiler. Ancak arkadaşım taksit yapmadığı için almadılar. 'Peşin para verecek gücümüz yok' diye yakındılar.
Kimisi de 'girdiler çok pahalandı. Mazota, gübreye para yetiştiremiyoruz. Tarım ve Orman Bakanlığı ise destekleri zamanında ödemedi. Biz de nakit olmadığı için tarlamızı ekemedik' dedi.
GÜBRE VE MAZOT DESTEĞİ ÖDEMESİNDE YENİ UYGULAMA
2022 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararı 20 Ekim 2022 tarihli Resmi Gazete 'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Açıklanan 2022 üretim yılına ait tarım desteklerinin çiftçilere ödenmesi 2023 yılı bütçesinden yapılacak. Fakat hububat ürünlerinde (buğday, arpa, yulaf, çavdar, tritikale ve çeltik) mazot ve gübre desteğinin erken ödenmesi ile ilgili yeni bir uygulama var.
Uygulama nasıl olacak?
1– Hububat ürünlerinde çiftçinin alacağı mazot ve gübre desteği nakdi para olarak ödenmeyecek. Ziraat Bankası'nın herhangi bir kartına (Bankkart, Bankkart Başak, Debit Kart/Başakkart/Hızlı Bankkart) alacağı destek miktarı kadar limit yüklenecek.
2– Banka bu destek miktarını çiftçiye kredi olarak kullandıracak. Kredi için banka ile çiftçi arasında bir sözleşme, taahhütname imzalanacak. (Bu işlem mobil ve internet bankacılığı ile de yapılabilecek. Bu kredi için çiftçi herhangi bir masraf, komisyon, faiz ödemeyecek.
3– Kredinin vade tarihi 31 Mart 2023 olacak. Bu tarihe kadar çiftçi karta yüklenen limiti, Ziraat Bankası'nın anlaşmalı olduğu Başak Kart üye işyerlerinde, yani gübre bayisi veya akaryakıt istasyonunda sadece mazot veya gübre alımında kullanabilecek. Çiftçi, 'kartımda para var istediğim yerden istediğim ürünü alırım' diyemeyecek. Karta yüklenen bu para ile sadece gübre ve mazot alınacak. Sadece Başak Kart anlaşmalı işyerlerinden alınabilecek.
Çiftçiye verilecek krediyi Hazine ile Tarım Bakanlığı ödeyecek
4- Kartın geri ödemesini çiftçi yapmayacak, Tarım ve Orman Bakanlığı yapacak. Yani bugüne kadar çiftçinin hesabına yatırılan mazot ve gübre desteği, bu yeni uygulama ile çiftçiye kredi olarak ama ayni verilecek. Daha basit anlatımla, Ziraat Bankası çiftçiye mazot ve gübre desteği kadar parayı avans olarak, kredi olarak çiftçinin kartına yükleyecek. Çiftçi o parayı çekemeyecek sadece mazot ve gübre alacak. Kredinin geri ödemesini Tarım ve Orman Bakanlığı yapacak. Faiz, komisyon ve masrafları ise Hazine ödeyecek.
5– Bu kredi işleminin yani mazot ve gübre desteğinin ayni olarak verilebilmesi için Ziraat Bankası, 'Hububat Destekleme, Avans Kredisi Virman-Takas-Mahsup Talimatı'nı çiftçilere onaylatıyor.
6– Çiftçiler bu talimat ile 2023 yılında ödenecek olan 2022 üretim yılı tarımsal desteklere ilişkin hak edişlerini 'Hububat Destekleme Avans Kredisi' kullanmak suretiyle Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş. nezdinde açılan ve veya açılacak vadesiz mevduat hesaplar aracılığı ile tahsil edileceğini onaylaması gerekiyor. Karta yüklenecek para ile sadece mazot ve gübre alınabilecek
7– Çiftçi adına açılacak vadesiz hesaba destek ödemesinin tutarı kredi olarak yatırılacak ve çiftçi de bunu sadece mazot ve gübre alımında kullanacak. Kredinin geri ödemesini Tarım ve Orman Bakanlığı yapacak. Bu işlem için de bankaya taahhüt verilmesi gerekiyor.
8– Çiftçi bu sözleşme şartlarını yerine getirmediği takdirde, sağlanan kredi, faiz vade ve diğer bankacılık ürünlerine ilişkin avantajlar bu tarihten itibaren iptal edilerek söz konusu ürünler için bankanın cari mevzuatında yer alan oranlar uygulanacak.
* * *
Bir örnekle açıklamak gerekirse, çiftçinin hububat ürünleri için hak ettiği mazot ve gübre desteği 500 lira ise, çiftçiye avans hesabından 500 liralık kredi kullandırılacak. Çiftçi bu 500 lira ile Ziraat Bankası Başak Kart anlaşmalı işyerlerinden sadece mazot ve gübre alabilecek. Bu parayı hesaptan çekip nakdi olarak kullanamayacak. Ya da bu para ile tohum alamayacak, gıda, temizlik ve benzeri ihtiyaçlarında kullanamayacak. Bu 500 liralık kredinin geri ödemesini Tarım Bakanlığı yapacak. Böylece çiftçiye mazot ve gübre desteği ödenmiş olacak.
Çiftçinin yanıtını beklediği sorular
Sistem ilk kez uygulandığı için ve bakanlık tarafından gerekli bilgilendirme yapılmadığı için çiftçilerin kafası çok karışık. Şunları soruyorlar.
– Bu destek niye doğrudan hesabımıza yatırılmıyor?
– Hak ettiğimiz bir destek için neden bize kredi kullandırılıyor?
– Ziraat Bankası'nın anlaşmalı işyerlerinde gübre ve mazot piyasaya göre daha ucuz mu daha pahalı mı olacak?
– Destek tutarı az olan çiftçi bu bürokratik işlerle uğraşmak istemediği için destek alamayacak. Buna alternatif düşünülüyor mu?
– Çiftçi neden belli işyerlerinden gübre ve mazot almaya zorlanıyor?
– Bakanlık bu destekleri ödemek için para bulamadığı için mi kredi kullandırıyor?
– Bankaya doğrudan ödeme yapılsa çiftçi o hak ettiği destekle istediğini alsa, borcunu kapatsa olmaz mı?
TARLAMIZI EKTİK VE
PİYASAYA BORÇLANDIK
Köyleri gezerken üreticilerin bazıları şöyle dert yandılar:
'Biz tarlalarımızı Ekim ayında ektik. Peşin destek alacağız diye de piyasaya mazot ve gübre aldığımız için borçlandık. Şimdi diyorlar ki anlaşmalı yerlerden mazot ve gübre alacaksınız. Peki, ben borcumu nasıl ödeyeceğim? Madem böyle bir uygulama yapılacaktı Eylül ayı
başında açıklanmalıydı. Mazot ve gübremi piyasadan almazdım.'
Haklılar.
Aldıkları mazot, gübre ve tohumluk parasını ödemiş veya destek alacağım diye borçlanmış.
'Kartla ödeyeceksiniz, hesabınıza nakit para yatırılmayacak' deniliyor.
Bu üreticiler borçlarını nasıl ödeyecek veya peşin alanlar ise mazot, gübre desteği alamayacaklar mı?
Bu kafa karışıklığı giderilmeli ve hiç olmazsa mazot ve gübre paraları bu yıla mahsus peşin ödenmeli. Üreticilerin mağduriyeti giderilmeli.
ŞEN'İN BÜYÜKERŞEN VE BİRSEN ZİYARETİ
Eskişehir Tuhafiyeciler Esnaf Odası Başkanı Ali Safa Şen, geçtiğimiz haziran ayında yapılan seçimlerde 4 yıl önce kıl payı kaybettiği Türkiye Terziler, Konfeksiyoncular ve Hazır
Giyim Sanatkarları Federasyonu Başkanlığına seçildi.
Seçimi kaybetti ancak hemen 4 yıl sonra yapılacak seçim için çalışmalarına başladı.
Pes etmedi.
Çünkü neden kaybettiğini iyi etüt etmişti.
Sonuçta 4 yıl önce kaybettiği seçimi bu kez 100 farkla kazandı.
Bu azmin zaferi, küsmedi, yılmadı,
pes etmedi.
Şen, Genel Başkan seçildikten sonra önce Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken'i ziyaret etti. Ardından da il ziyaretleri yaparak seçimde kendisine destek veren,
vermeyen oda başkanlarını ziyaret etti.
İl ziyaretlerini tamamladıktan sonra aynı zamanda Eskişehir Seyyar Tuhafiye ve İşportacılar Esnaf Odası Başkanı olması nedeniyle ESO, ETO'yu ziyaret etti. Ardından da büyük bir jest yaparak 9 yıldır görüşmedikleri, 4 yıl önceki seçimlerde kendisine destek vermeyen Eskişehir Esnaf Odaları Birliği Başkanı Ekrem Birsen'i yönetim kurulu üyeleri ile birlikte ziyaret etti.
Bu ziyaretiyle birlikte Birsen ve Şen arasındaki uzun yıldır erimeyen buzlar eridi. Artık Federasyon Başkanı idi, her kesim ile barışık ve birlik beraberlik içerisinde olmaları gerekiyordu.
İlk adımı da kendisi attığı için Ali Safa Şen'i kutluyorum.
Şimdi sıra Ekrem Birsen'de, sadece birliğin yönetim kurulu üyeleriyle değil Eskişehir'deki tüm oda başkanlarıyla birlikte aradaki birlik-beraberlik köprüsünün daha sağlam temellerle kurulması için
iadeyi ziyaret yapmalılar.
* * *
Doğruluk derecesi ne kadar tam olarak bilmiyorum.
Ancak dışarıda yapılan dedikodular doğru ise (bunu Ali Safa Şen'e sormadım) Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen, birkaç kez talepte bulunmasına rağmen kendisine randevu vermemiş.
Şen, Türkiye Terziler, Konfeksiyoncular
ve Hazır Giyim Sanatkarları Federasyonu Başkanı seçildikten sonra bir kez daha randevu istemiş.
Bu kez Yılmaz Büyükerşen bu randevu talebine olumlu yanıt vererek gerçekleşmiş.
Yılmaz Büyükerşen, Türkiye Terziler, Konfeksiyoncular ve Hazır Giyim Sanatkarları Federasyonu Başkanı Ali Safa Şen ve Yönetim Kurulunu makamında ağırlamış. Büyükerşen, federasyon başkanlığına seçilen Ali Safa Şen'i tebrik
ederek, 'Eskişehirli bir hemşerimizi yüz binin üzerinde üyesi bulunan federasyonun yönetiminde görmekten büyük mutluluk duydum. Hepinize görevlerinizde başarılar diliyorum' diyerek kutlamış.
* * *
Ali Safa Şen'in bu ziyaretlerini önemsiyorum.
Türkiye Terziler, Konfeksiyoncular ve Hazır Giyim Sanatkarları Federasyonu Başkanı. Eskişehirlilerin Ankara'ya gittiklerinde bir çalacakları bir kapısı daha oldu. Ulaşamadıkları bazı makamlara Safa Şen'in vasıtasıyla daha rahat ulaşabilecekler.
FIKRA:
AKŞAM SERİNLİĞİNDE GİDECEĞİZ
Bir mecliste konuşulurken,
Amerikalı:
-'Biz Mars'a gideceğiz' demiş.
Alman:
-'Biz yakıtsız giden otomobil üreteceğiz'
demiş.
Fransız:
-'Atom bombasını etkisiz hale getirecek
projelerimiz var' demiş.
Bizim Karadenizli de onlardan geri
kalmamak için:
-'Biz de güneşe gideceğiz' demiş.
-'Güneşe gidemezsiniz. Güneş yakar'
demişler.
Karadenizli gülümsemiş:
-'O kadar da enayi değiliz tabi demiş.
Akşam serinliğinde gideceğiz.'