Eskişehirliler, kamu kuruluşu Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından Alpu Ovası üzerine kurulmak istenen kömüre dayalı termik santral projesine karşı defalarca eylem yaptı…
Hayvancılık ve tarımla geçinen Alpu ilçe sakinleri ve termik santral proje alanına 32 kilometre mesafedeki kent merkezinde yaşayanlar, Alpu Ovası’ndan çıkarılması planlanan linyitten elektrik üretecek projeyi istemediklerini pek çok kez ilan etti… Tüm tepkilere karşın, Bakanlar Kurulu kararıyla Büyük Ova Koruma Alanı ilan edilmiş Alpu Ovası’ndaki proje alanı yönetmelik değişikliği (Danıştay tarafından yürütmesi durduruldu) sonrasında tarım dışı kullanıma açıldı. Çevre düzeni planları termik santrale uygun hale getirildi ve termik santral projesinin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci rekor sayılabilecek bir sürede, sadece 177 günde bitti ve santral yatırım izni aldı…
MAHKEME DURDURDU
Eskişehir’in en verimli topraklarının bulunduğu Alpu Ovası’na yapılması planlanan kömürlü termik santral konusunda önemli bir gelişme yaşandı. Eskişehirlilerin tepki gösterdiği termik santralin durdurulması amacıyla Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin temyize götürdüğü dava 2020 yılı Mayıs ayında sonuçlanmıştı. Danıştay, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nın kararını iptal ederek, kömürlü termik santralin yapımına izin vermemişti…
Büyükşehir, Odunpazarı, Tepebaşı Belediyeleri ile TMMOB ve sivil toplum kuruluşlarının kömürlü termik santralın yapımı için verilen ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu) kararına karşı dava açtılar. 1. İdare Mahkemesince 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu' kararının hukuka uygun olmadığı sonucuna varılarak santralın yapımı durdurulmuştu…
YARGI İLE DURDURULAN PROJE YENİDEN GÜNDEMDE
Açılan davalar sonucu “yürütmenin durdurulması” kararı çıkmasıyla Türkiye’nin en önemli tarım arazilerinden birisi olan, bakanlar kurulu kararı ile “Büyük Ova” ilan edilen Alpu Ovası’nın dolasıyla Eskişehir’in havasını, suyunu kirletmekten kurtulduğuna sevinirken maalesef CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü’nün yaptığı basın açıklamasından yeniden gündeme geldiğini öğrendik…
Süllü, “Alpu Ovası’nda tehlike çanları çalıyor” açıklamasında, Eskişehir’in verimli tarım arazisinde termik santral için yeniden harekete geçilmesine sert tepki gösterdi…
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi veren Süllü, ihalesi defalarca iptal edilen ve yargı kararlarıyla durdurulan projenin yeniden gündeme getirilmesinin, kabul edilemeyeceğini söyledi.
Süllü, “Hükümet, hukuk devleti ilkesini yok sayarak Alpu Ovası’nı katletmenin yeniden peşine düştü” dedi.
“YARGI KARARLARI YOK SAYILIYOR!”
Süllü, Elektrik Üretim Anonim Şirketi’ne (EÜAŞ) bağlı Termik Santraller Daire Başkanlığı’nın koordinasyonunda termik santral çalışmalarının yeniden başlaması girişimini şöyle değerlendirdi:
“Duyarlı Eskişehirlilerin yerel yönetimler dayanışmasıyla direnişi ve hukuki mücadele ile kazanılan; Danıştay’ın da onadığı iptal kararına karşın, iktidarın hukukun üstünlüğü ve çevreyi koruma ilkesini hiçe sayan politikalarındaki çelişkileri bir kez daha gözler önüne seriyor”.
MHP İL BAŞKANIDA “KARŞIYIM” DEDİ
MHP İl Başkanı İsmail Candemir, basın mensuplarına yaptığı açıklamada Alpu’ya termik santral yapılmasının gereksiz olduğuna vurgu yaptı…
Alpu’ya termik santral yapılmasının ilk gündeme geldiğinden beri tavırlarının net olduğunu aktaran Candemir, Alpu’da termik santral yapılmasına karşı olduklarının altını çizerek, “İlk karşı çıkan da bizdik. Orada bir termik santral yapılması rantabl değildir. Alpu Ovası’nın bu haliyle şehre, ekonomiye, katısı olan bir yerde orada yapılacak termik santral bu kadar katkı sağlamaz. Şehrin ülkenin menfaatine göre değerlendiririz. Alpu’da termik santral gereksizdir, gerek yok. Yapılacaksa da başka bir yere yapılsın” dedi…
Cumhur İttifakı’nın ortağı MHP İl Başkanında karşı çıktığı proje yargının durdurma kararı vermesine rağmen yapımına başlanacak mı? Bekleyip göreceğiz…
Başlanması halinde Eskişehir halkının gösterdiği iradeyi yok saymak anlamına gelir…
11 milyon insanın sağlığına mâl olacak
Eskişehir’de yapılması tekrar gündeme gelen projenin değerlendirildiği “Eskişehir/Alpu Kömürlü Termik Santralı Sağlık Etki Değerlendirmesi” isimli raporda, Temiz Hava Hakkı Platformu, Türkiye’de bir enerji projesi için hazırlanan ilk Sağlık Etki Değerlendirmesi (SED) raporunda Eskişehir Alpu Kömürlü Termik Santralı (KTS) yapılırsa çalışacağı tahmini 35 yıl boyunca santralda kömür yakılmasından kaynaklı olarak ortaya çıkacak hava kirliliği sebebiyle Eskişehir dahil 24 ilde 11 milyonu aşkın insanın sağlığı olumsuz etkilenecek. Planlanan santraldan kaynaklanacak hava kirliliği en az 3200 erken ölüme neden olacak. Sebep olacağı halk sağlığı harcamaları nedeniyle toplam 6 milyar 411 milyon Euro sağlık maliyetine yol açacak. Proje kapsamında toplam 419,9 hektar tarım alanı tarım amacı dışında kullanılarak yok olacak” ifadeleri yer aldı…
Temiz Hava Hakkı Platformu temsilcisi Prof. Dr. Nilay Etiler, günümüzün en önemli halk sağlığı sorununun, ekolojik yıkımın kendisi olduğunu hatırlatarak, ABD, Almanya, İngiltere, İspanya, İsveç, Litvanya, Tayland gibi pek çok ülke tarafından uygulanan Sağlık Etki Değerlendirmesi sürecinin Türkiye’de de mevzuata ve izin süreçlerine alınması gerektiğini söyledi…
Planlanan Santral 24 İli Etkileyecek
Raporda yapılan modelleme çalışmasına göre, santralın hava kirliliği etkileri Eskişehir ili ile sınırlı kalmayacak. Kömür yakılmasından kaynaklanacak kanserojen ince partikül madde (PM2,5) kirleticisi, rüzgarın etkisiyle Ankara, Afyonkarahisar, Aksaray, Bartın, Bilecik, Bolu, Bursa, Çankırı, Çorum, Denizli, Düzce, Isparta, Karabük, Kastamonu, Kırıkkale, Kırşehir, Kocaeli, Konya, Kütahya, Sakarya, Uşak, Yozgat ve Zonguldak olmak üzere toplam 24 ilde etkili olacak ve 35 yıl boyunca bu şehirlerde toplam 11 milyon insanın sağlığını olumsuz etkileyecek. Ayrıca, proje hava kirliliğine bağlı 3200 erken ölüme neden olacak.
* * *
Alpu’ya yapılması tekrar gündeme gelen Kömürlü Termik Santralın çevreye ve insanlara vereceği zararlar dikkate alınmazsa 11 Milyon insanın göreceği zarar nasıl telafi edilebilir?
Bu nedenle bu defter bir daha açılmamak üzere kapatılmalı…
* * *
Alışkanlıklar
Bir bilgenin öğrencileri bir gün sormuşlar:
'İnsanlar neden kötü alışkanlıkları daha kolay ve iyi alışkanlıkları daha zor edinirler? Neden iyi alışkanlıklarını uzun süre muhafaza 'edemiyorlar?
Yaşlı bilge:
'Peki, ben size şöyle bir soru sorayım: Eğer iyi tohumu güneşte bırakırsak ve kötü, çürümüş tohumu toprağa gömersek ne olur sizce?' demiş.
'İyi tohum kuruyacak güneşte, kötü tohum ise hastalıklı filizler verecek ve sağlıklı bir meyve oluşmayacak' diye cevaplamış öğrenciler.
Bilge devam etmiş:
'İnsanlar da bu şekilde davranır: İyilikleri ruhlarında saklayıp filizlerini büyütmektense açığa çıkarıp kayıp ediyorlar. Diğer yandan da günahlarını ve kötü taraflarını başkalarından saklamak için içlerinde gizliyorlar. Onlar orada büyüyüp insanı kalbinden yok ediyorlar... Ancak siz, bilge olun...'
* * *
