Hiçbir makamdan-yani devletten izin almadan, programı, tüzüğü yazılı olarak belli olması koşuluyla 30 kişi ile siyasi parti kurulabilir.

Partinin programı ve tüzüğü siyasi partiler yasasına uygun değilse kapatılır.

Genel veya yerel seçimlere katılabilmek için en az 50’ye yakın ilde parti bina adresi, ilçelerin de 3/1’inde yine ilçe binası adresi, büyük kongresinin yapılması ve TBMM’de grubun olması gibi şartlar var.

Bu şartları yerine getirenler seçimlere katılabiliyor. Eğer partinin seçimlere girme gibi bir derdi yoksa bunlara gerek yok, tabela partisi olarak devam edebilir.

Seçimlere girme niyeti varsa, sadece bina adresi vs. şartlar yetmiyor.

Siyasi partinin inandırıcı bir iddiası olması gerekir, yani “genel ve yerel yönetimlerde ülkeyi en iyi ben yönetirim” gibi.

Parti olarak böyle bir iddia ile ortaya çıktığında, seni destekleyen bir kitlen-örgütün ve az çok iş bilen nitelikli bir kadronun olması lazım.

Sağ parti isen bunlara şimdilik gerek yok diyebilirsin.

Sol parti isen, işin biraz zor!

30 kişiyle partiyi kurarsın, sonra o partinin içinden 4 parti daha çıkar.

Bu da çok ayrı bir konu.

Hadi sağ partisin diyelim, 30 kişi buldun ve partiyi kurdun. Öncelikle parti için “para” bulman lazım.

Para cebinde var diyelim. Yani patron kendinsin. Partiyi tek başına yönetebilirsin.

Paran yoksa “para baban” olması lazım.

O zaman da, her zaman para babasının dediği olur.

Sonra üye kayıt etmen lazım.

Üye ne için lazım?

Senin ideolojini ve parti programını her yerde anlatarak sana yeni üyeler ve taraftar bulacak ki, partin büyüyebilsin. Sadece kâğıt üzerinde olan değil, gerçek üye.

İşte bu biraz kolay değil!

30 Temmuz 2024 itibari ile Türkiye’de 151 parti var.

31 Mart 2024 yerel seçimlerinden önce de 135 parti vardı ve bunlardan sadece 34’ü seçime katılma hakkı elde etmişti. Yani 50’ye yakın yerde örgütü var. 2019 seçimlerinde de 13 parti seçime katılabilmişti.

Sadece 2024 yılında 15 tane parti kurulmuş, en son kurulan da SHP.

Yargıtay’ın internet sayfasına göre, partilerin üye sayıları her yıl Ocak ayında güncellendiği için şu anki üye sayılarını bilmiyoruz.

Ocak 2024 verilerine göre;

4 Partinin ismi bile belli değil!

27 Partinin hiç üyesi yok.

Örneğin ilginç 4 parti,

Büyük İktidar Partisi (Bİ PARTİ) üye sayısı 0

Ne kadar büyük bir parti olduğunu anlayabiliyoruz.

Türkiye Emekliler Partisi (TEP) üye sayısı 0

16 milyon emekli var, ilginç!

Milliyetçi Sol Parti (MİLLİ SOL) üye sayısı 0                 

Kadın Partisi (KADIN PARTİSİ) üye sayısı 0

Ülkenin yarı nüfusu kadın olmasına rağmen!

(Diğer veriler için merak edenlere yazımın sonunda küçük bir tablo var)

Partilerin çoğunun tabela partisi olduğu açık, partilerin ne işe yaradığını az çok biliyoruz ve yazımızın konusu, ancak bu günün koşullarında bu tabela partilerinin ne işe yaradığını şu an anlayabilmiş değilim.

Hadi bu tabela partilerini de bir kenara bırakalım.

Birde ideolojik söylemi, iyi kötü parti programı ve üyesi olan, geçmişten gelen gelenekleri-hikâyeleri, az çok tabanı ve kitlesi olan partilerde var. Bunlar Türkiye demokrasisinin belki vazgeçilmezleri ama onlarında önünde birçok engel var. Seçim sistemi ve baraj denilen antidemokratik bir engel. Üstüne üstlük, “Türk tipi başkanlık” sisteminde.

Parlamenter sistemin şeklen olduğu, gerçekte olmadığı bir sistemde.

O zaman ne oluyor?

Bu partiler (tabela partileri hariç) yani az çok geçmişi, tabanı, bir hikâyesi olanların, genel seçimlerde iktidar veya muhalefet partisi etrafına kendilerine yer bulmaya çalışıyorlar.

Yerel seçimlerde yeni hikâye ile başarı kazanabilen parti sayısı yok denecek kadar çok az.

Sonuç bu ise, bu işlerde bir terslik yok mu?

Bu seçim sistemi ve en an %7 oy alma barajı, “başkanlık” sistemi varken,

Hiçbir seçim başarısı olmayan bir parti ne işe yarıyor o zaman?

Hiçbir işe yaramıyor!

Bir işe yaramak istiyorlarsa ve samimi iseler, kendi kimliklerini de koruyarak her seçime tek güç-tek parti olarak girebilirler. Birleşik muhalefet güçleri olarak. Bunun geçmişte başarısız denemeleri olmuş olabilir. Olsun!

Bir daha denemekle ne kaybederler?

Hiçbir şey!

Ne kazanırlar?

Toplumun güvenini ve sempatisini.