Bu yıl IFLA (International Federation of Landscape Architects - Uluslararası Peyzaj Mimarları Federasyonu) 60. Toplantısı, 4-6 Eylül'de İstanbul'da Türkiye Peyzaj Mimarları Odası ev sahipliğinde gerçekleşecek.
Dünyanın her yerinden binlerce peyzaj mimarı bu toplantıya katılacak. Toplantının ana teması "Code Red for Earth" yani "Dünya için Kırmızı Alarm". Gerçekten de antropojenik (insan kaynaklı) etkilerle artan iklim değişiklikleri, çevre kirlilikleri, habitat ve ekosistem bozulmaları ve benzeri pek çok sebeple gezegenimiz bizler için alarm veriyor. Hep şunu söylüyorum, gezegen bizsiz de devam eder ve belki birkaç on bin YILCIKta kendisini tamir eder. YILCIK ifadesini özellikle vurguladım zira dört küsur milyar yaşındaki dünyamız için on bin yıl birkaç saat gibi bir süre.
Gezegenimizin bizsiz de devam edebileceği gerçeğiyle yüzleşmeliyiz. Ancak, bizler bu gezegende yaşamaya devam ederken, onun sürdürülebilirliği ve sağlığı için üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeliyiz. Bu bağlamda, antropojenik etkilerin azaltılması için peyzaj mimarlığının önemli katkıları bulunmaktadır.
Kentsel alanlarda daha fazla yeşil alan ve kent ormanı oluşturmak, karbondioksiti emerek ve oksijen üreterek hava kalitesini artırabilir. Bu alanlar aynı zamanda sıcaklıkları düşürerek kentsel ısı adası etkisini azaltır. Sürdürülebilir su yönetimi sistemleri ile suyun daha verimli kullanılmasını sağlamak ve taşkın risklerini azaltmak mümkündür. Yağmur bahçeleri, yeşil çatılar ve biyoretansiyon alanları gibi uygulamalar, suyun doğal döngüsünü korur ve su kalitesini artırır. Doğal su döngülerinin korunması ve su kalitesinin artırılması için peyzaj mimarları, su geçirimli yüzeyler ve doğal drenaj sistemleri tasarlayabilir.
. Peyzaj mimarları, doğal bitki örtüsünü ve yerel türleri kullanarak ekosistemleri yeniden canlandırabilir. Peyzaj tasarımında yerel ve sürdürülebilir malzemelerin kullanılması, yapı ve bakım süreçlerinde enerji tüketimini azaltır. Yeşil altyapı ve karbon tutucu bitki türleri kullanılarak kentsel alanların karbon ayak izi azaltılabilir. Bitki örtüsü, hava ve su kirliliğini filtreleyerek çevre kalitesini artırır. Peyzaj mimarları, endüstriyel alanlarda ve kentsel bölgelerde kirliliği azaltmak için stratejik olarak bitkilendirme yapabilir.
Peyzaj mimarları, toplumun çevre bilincini artırmak için eğitim programları ve halkla ilişkiler çalışmaları düzenleyebilir. Sürdürülebilir yaşam tarzlarını teşvik eden topluluk bahçeleri ve ekolojik parklar oluşturulabilir. Peyzaj mimarlığı, iklim değişikliğine uyum sağlamak için dirençli ve esnek kentsel alanlar tasarlayabilir. Doğal afetlere karşı dirençli ve sürdürülebilir peyzajlar oluşturarak toplulukların afetlere karşı hazırlıklı olmasını sağlar. Yeşil çatılar ve duvarlar gibi enerji verimli peyzaj uygulamaları, binaların enerji tüketimini azaltır.
Peyzaj mimarları, geri dönüştürülebilir malzemeler kullanarak sürdürülebilir tasarımlar oluşturabilir. Atık yönetimi için kompostlama alanları ve geri dönüşüm sistemleri entegre edilebilir, böylece atık miktarı ve çevre üzerindeki etkileri azaltılır. Sürdürülebilir peyzaj projeleri, yerel ekonomiyi destekleyerek iş imkanları yaratabilir ve topluluk bağlarını güçlendirebilir. Toplum merkezli projeler, sosyal eşitliği teşvik ederek herkesin yeşil alanlara erişimini sağlar. Peyzaj mimarları, yenilenebilir enerji kaynaklarının entegrasyonunu destekleyen tasarımlar yapabilir.
Kentsel tarım projeleri, yerel gıda üretimini teşvik ederek gıda güvenliğine katkıda bulunur. Çatı bahçeleri, topluluk bahçeleri ve dikey tarım gibi uygulamalar, taze ve yerel gıda üretimini artırabilir. Yeşil alanlar ve parklar, insanların fiziksel ve psikolojik sağlığını olumlu yönde etkiler. Stresin azalması, fiziksel aktivitenin artması ve sosyal etkileşimler için fırsatlar sunar. Terapi bahçeleri ve iyileştirici peyzajlar, sağlık tesislerinde ve rehabilitasyon merkezlerinde kullanılabilir. Peyzaj mimarları, şehirler ve kırsal alanlar arasında ekolojik koridorlar oluşturabilir. Bu koridorlar, yaban hayatı için geçiş yolları sağlar ve biyolojik çeşitliliği artırır. Böylece türlerin hareketini kolaylaştırır ve genetik çeşitliliğin korunmasına katkıda bulunur.
Peyzaj mimarlığı, iklim dostu kent planlaması yaparak sürdürülebilir ulaşım yolları, bisiklet ve yaya yolları, yeşil toplu taşıma seçenekleri tasarlayabilir. Bu tür uygulamalar, fosil yakıt tüketimini azaltır ve çevreye duyarlı bir yaşam biçimini teşvik eder. Peyzaj mimarları, yerel bitki örtüsünü ve doğal ekosistemleri dikkate alarak tasarımlar yapar. Böylece yerel ekosistemlerin korunmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur. Doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımını teşvik eder ve çevresel dengeyi sağlar. Peyzaj mimarları, doğal afetlere karşı dirençli tasarımlar yaparak sel, toprak kayması ve erozyon gibi riskleri azaltabilir. Bu tür projeler, toplulukların afetlere karşı daha hazırlıklı olmasını sağlar ve zararları minimize eder.
Peyzaj mimarları, deniz ve kıyı ekosistemlerini korumak için projeler geliştirebilir. Kıyı erozyonunu önleyici canlı yapı sistemleri ve doğal kıyı şeritleri oluşturabilir. Deniz seviyesindeki artışa karşı koruyucu bariyerler ve mangrov ormanları gibi doğal çözümler sunar. Peyzaj mimarları, doğal kaynakların korunmasını ve sürdürülebilir kullanımını destekleyen yeşil altyapı projeleri geliştirebilir. Bu projeler, su kalitesinin iyileştirilmesi, toprağın korunması ve doğal habitatların desteklenmesi gibi faydalar sağlar. Erozyon kontrol yöntemleri, toprak kaybını önlemek ve su yollarını korumak için kritik öneme sahiptir. Peyzaj mimarları, teraslama, bitki örtüsü ve erozyon kontrol bariyerleri gibi teknikleri kullanarak bu sorunları çözebilir.
Peyzaj mimarları, eski endüstriyel alanları ve kentsel boşlukları dönüştürerek yeniden kullanıma kazandırabilir. Bu tür projeler, doğa onarımını destekler ve topluluklar için yeni kamusal alanlar yaratır. Peyzaj mimarlığı, sürdürülebilir ulaşım sistemlerinin entegrasyonunu destekler. Bisiklet yolları, yaya yolları ve yeşil toplu taşıma hatları gibi tasarımlar, karbon emisyonlarını azaltır ve çevre dostu ulaşım alternatifleri sunar.
Peyzaj mimarlığı, kırsal ve kentsel alanlar arasında dengeli bir ilişki kurarak sürdürülebilir kalkınmayı destekler. Kırsal alanların korunması ve kentsel alanların ekolojik olarak geliştirilmesi, bütünsel bir çevre yönetimi sağlar. Yeniden yabanlaştırma, doğal ekosistemlerin geri kazanılmasını ve vahşi yaşamın yeniden canlanmasını sağlar. Peyzaj mimarları, bu tür projeleri planlayarak büyük ölçekli doğal alanların korunmasına ve yeniden yaratılmasına katkıda bulunabilir. Peyzaj mimarları, insanların doğa ile daha fazla etkileşimde bulunabileceği alanlar tasarlayarak çevre bilincini artırabilir. Doğa parkurları, eğitim bahçeleri ve interaktif çevresel eğitim alanları bu etkileşimi destekler. Peyzaj mimarları, tasarım süreçlerinde ekolojik ayak izini azaltma stratejilerini kullanarak sürdürülebilir projeler oluşturabilir. Doğal kaynakları koruyan ve çevresel etkileri minimize eden yaklaşımlar benimsenir.
Peyzaj mimarları bir yazıya sığamayacak daha pek çok çalışmada önemli katkılar sağlar. Bu geniş yelpazede peyzaj mimarlığı, çevresel sorunların çözümünde ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada kritik bir rol oynar. İnsan kaynaklı etkilerin azaltılması ve gezegenimizin geleceği için peyzaj mimarları, yenilikçi ve doğa dostu çözümler geliştirerek büyük bir fark yaratabilir. Peyzaj mimarlığı, insan kaynaklı çevresel tahribatın azaltılmasında ve gezegenimizin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında hayati bir rol oynar. Doğal habitatları korumak, iklim değişikliğine dirençli şehirler tasarlamak ve toplumları çevre konusunda bilinçlendirmek gibi birçok alanda katkı sağlayan peyzaj mimarları, dünyamızın geleceği için umut ışığıdır. Gezegenimiz için kırmızı alarm çalıyor ve peyzaj mimarlarının desteğiyle bu alarmı durdurabiliriz. Artık zaman kaybetmeden doğayla uyum içinde yaşamayı öğrenmeli ve sürdürülebilir çözümler üretmeliyiz. Bunun için de peyzaj mimarlarının gezegenimizi iyileştiren dokunuşlarına ihtiyacımız var. 13 Mayıs Ulusal Peyzaj Mimarlığı Günüydü. Geç de olsa meslektaşlarıma atfen yazılmış bir not olarak bu köşede kalsın bu yazım da…
